فلؿف ز ي ز ض 13 قوبض 3 پب ع 1395 نفحب دین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم 2 *1 زهره عبدخدایی قاسم پورحسن 1. دانشجوی دکتری فلسفۀ تطبیقی دانشگاه عالمه

ملفّات مشابهة
تفسير قرآن به قرآن در آموزه‌هاي عترت

ل) ث بم خدا د سجحبى عدالت اجتوبعی از گب آیبت ر ایبت سا ت اخت ب ٣ ث ا ٤ ه طا ٤ ف ثب ٣ ا ط ٢ ف ط ٢ زض ب بز ا ؿب اظ ؿبئ ٣ اؾت و اض ت خ ثكط ضا ث ذ ز خ ت و

بررسی قوانین و مقررات تقسیم سود در کشورهای منتخب ت زس ا زاق ت اداز ت ساى هعا ت ت سع هدیسیت تحقیق ت سع ش سی زها 1394

1 مقدمه بسم اهلل الرحمه الرحیم 1 وقدی ريششىاختی بر بازپژيهیهای سامان یافته در حکم شرعی سىگسار اث ا مبؾ ٥ س ؾت ح س كب ٤ ط ٢ فطز m.ash

لیست مقالات همایش ملی- پژوهشی کاخ گلستان

ف ؿف ز ٤ ز ض ٠ 45 ق بض ٠ 7 ظ ؿتب 7>46 نفحبت 64;-87; وحدت وجود از منظر عالمه محمدتقی جعفری 2* 1 عبداهلل نصری حمسه نادعلیزاده 1. عضو هیأت علمی فلسفه و ک

چکید هطالع ر د پض ص در ح س علن س جی در ایزاى بزرسی الگ ی رفتار علوی پض طگزاى در ایي ح س 1 هجیدضایاى هجد اظ رول ض ق ب ػلو و ه ت اى ث ثطضؾ هآذص ه بثغ گ

پيش بيني رفتار طرفين عقود و دعاوي بر اساس نظريه بازي * دكتز حسي ببدي ي اؾشبز بض گط ح ٠ ٣ ذه ن زا ك ٧ س ح ٠ ٣ ل م ؾ بؾ زا كگب س طاى هجتبي اشزاقي آرا ي

فصلنامه علمی پژوهشی»پژوهشهای ادبی قرآنی«سال پنجم شماره اول )بهار 9316( تحلیل کارکردهای آیات قرآن در اشعار شاه نعمت اهلل ولی 1 محسن ذوالفقاری 2 حجت اال

فقه و حقوق اسلامی (1) سال اول شماره اول

آیین های زایش در فرهنگ عامه مردم منطقه لارستان

٤ ج ٥ ٥ ج ٥ ج ج ٥ ج ٥ مج ٥ ٥ فه ب ١ س ٤ ط ٤ ت ؾب ٣ ق بض 54 ؾب چ بضز تبثؿتب 1393 ل ل زض ٤ بفت مب : 93 / 2 / 1 پص ٤ ط مب : 93 / 3 /8 الگ چابکس

تصویر عاشقانه ای که خیلی ها با آن گریه کردند

کتابخانه الکترونیکی )) آشنایی با هیپنوتیزم (( ىشدار : ))ىیپنوتیزم را بو عنوان سرگرمی انجام ندىید(( عنوان : آشنایی با ىیپنوتیزم گر

ؾب ث ٥ ؿت ز ق بض 3 پ ٥ بپ 84٣ پب ٥٤ ع 1396 نفحبت 27-4 فه ب ف ٣ Mat1 پػ ك ٣ * عوامل پدیدآورنده ضربآهنگ در قرآن ** حسن خرقانی چکیده: ر تن ا ا قاع ت هثات

بخش اول

كه ب ٤ ز ض ز ض ٥ )ازث ٨ بت ؿ ب ٦٧ ػطكب ٦ ( زا ك س ٣ ػ ا ؿب ٦ زا ك ب آظاز اؾال ٦ احس زقآثبز ؾب ا ق بض ٣ ا ظ ؿتب 1390 ل تبض ٧ د زض ٧ بكت: 90/8/1

Online ISSN: Print ISSN: ه ال ات ل م ؾ اؾ حم ق فم ز ض 6 قواض 7 پا ع 9=57 نفحات -67: 687 بزرسی تطبیمی حك شفعه د

بررسی ساختار عاملی تسهیم دانش، خلق دانش و اعتماد سازمانی (مورد مطالعه:کارشناسان دانشکده فنی و مهندسی دانشگاه تهران)

ض جل ششك دان گ ه علوم ششك تبزيش د ره 34 شم ره 4 هز آب ن 1391 صفح ت عوامل روان شناختی مؤثر در مالتیپل اسکلروزیس: صفات شخصیتی افسردگی اضطراب و تنی

چطنا ذازهذيريتد لتي 1391 ظهؿتبى 12 قوبض لل ض اسايي ا ل يتت ذیضاخص ایحکورا يخ ب *** ** * عليهرضذیزاد سعیذصفری عثذالرضاتیگي یا 1**** عثذالوجیذپ ال

تعیین عوامل موثر بر اشتغال در ایران با تاکید بر زیر ساخت ها ) ( 2 1 راهیي جعفزی تقی ابزا یوی ساالری 4 3 ه ذی ب اه زگس صالح یا 1 -زا كز ٥ بضق ب

هب انم خدا مدری ی ت ژپو ه ش ت ىسعو و مطالعات اسال م ی ربر س ی فق ه ی- ما ل ی ااشتنر اورا ق اجاره ا ستصناع و جعاهل اق ب ل تبد ی ل هب س هام س ید ا می ر

مهندسي مكانيك / شمارة / 101 سال بيست و چهارم / 1131 اثر استفاده از نانوذرات بر مواد تغييرفازدهنده * غ ثب الس ي ضح و زا كز کبضق بؾ اضقس ه سؾ هکب ک زا ك

مقاله منطقه 9

تبارشناسي عدالت حقوقی

بررسی موانع رعایت اخلاق حرفه ای در عملکرد پرستاران از دیدگاه مدیران پرستاری بیمارستان های شهر قم در سال 1392

بسمه تعالی جسوه درس:»مهارت مسئله یابی و تصمیم گیری«ویژه دانشجویان معرفی به استاد نیمسال تابستان 1394 موسسه آموزش عالی هادی تالیف : امیر عباس ممتاز فػ

فلسف ز ي ز ض 31 ضوبض 1 پب ع 3199 غفحبت تأثیرپذیری معرفت از مؤلفهه غای یرمعرفتی از دیدگاه لیندا زگسبسکی 1* غالمحسیه جوادپور طلبۀ خارج فقه و اصو

برآورد كمي تأثير تبليغات

تقاضاي صدور

بررسی قش اهاهسادگاى هح ر هیقات الرضا در گردشگری ر ستایی با استفاد از هدل تاپسیس 3* 2 1 حوید شایاى هرین قاسوی حوید هحو دی

81 ض ب س بي ض ا ق بذتي/ؾب ز /ق بض ز / ظ ؿتب 1391 )نم ( عرفان اسالمی و داللتهای آن در حیطهی روانشناسی ازدواج و خانواده 1* ثبثه ق كیطي چىیس طفب اؾ

ث ٠ ب ذسا آهوزش طراحی سایت عولی و گام به گام

Slide 1

بسمه تعالي

Microsoft Word - 50-John

فصلنامه ی پژوهش اجتماعی

از اسکىذر گجستک تا اسکىذر ريالقرویه ( اضظ ٤ بث ٣ سح ٥ آقفش ٣ بث سبض ٤ ر ٣ اؾى سض مس ٣ ت مه فیريزمىذی شیر جیىی داوشیار گري تاستانشىاسی داوشگا ت ران م ذ

بسمه تعالي

رویکردهای پوالنتزاس و فوکو دربارهی قدرت و استراتژی باب جیسوپ ترجمهی امیر صفری نقد اقتصاد سیاسی شهریورماه 7931

Cambridge University Press Cambridge IGCSE Arabic as a First Language Coursebook Luma Abdul Hameed, Hanadi Al Amleh, Shoua Fakhouri

آموزش فا در کنفرانس )۶( لی هنگجی فهرست آ ظ ب زض ع ٥ س دبن زضو فطا ؽ ب ٢ ٤ ٥ ضن...۲ ۲۰۰۴ آ ظ ب زض ػ ؿ ثب قب طزا آؾ ٥ ب-ال ٥ ب ؾ ٥ ا ٢...7 آ ظ ب زض و فط

فصلنامه تاريخ اسلام

كاوال ت سيع باوك بيم در باسار خذمات مالي ج اوي ي بزرسي عملكزد آن در فزيش بيم اي عمز دکتر ابراهین پور عضو هیأت علوی دانشگاه آزاد اسالهی واحد علوم تحقیق

مجله تاكسونومي و بيوسيستماتيك، سال اول، شماره اول، بهار 1388، صفحه 20-1تاريخ دريافت: 2/2/ تاريخ پذيرش: 2/2/2

فصلىام علمی پضي شی مطالعات تیهرشت ای داوش را ثزدی سال شتم شمار 13 تاتستان 3137 صفحات تدوین راهثزدهای امنیت سایثزی سامانههای کنتزل صنعتی در سیز

نگاهی به جایگاه مفهومی آمایش آموزش عالی در آمایش سرزمین: راهنمایی برای توسعه دانشگاهی  

لینراک نیرتگرزب هکبش تیقفوم ن یناریا ا یم دشاب هک یدارفا یدایز هتسناوت دنا اب نآ هب تیقفوم دنسرب همطاف هبتر 11 روکنک یسانشراک دمحم نیسح 86هبتر روکنک ه

جمله بي توجهي به سلامت رواني 15 ميليون بيمار رواني جامعه ، انتخاب مصاحبه گر محترم بوده، در مصاحبه تنها به آمار 21% اختلالات رو

Microsoft Word - 47-Matthew

قانون : 361 قانون رسيذگي به تخلفات اداري 3. فصل اول - تشكيالت و حذود و وظايف - به ه ض رسيذگي به تخلفات اداري زض هاز 1 اظ ي ٥ ط زؾتگا اي هكو ل ٢ ا ى اي

فقه و حقوق اسلامی (1) سال اول شماره اول

بسمه‌ تعالي‌

تكط ضز مسي ثط ض ق بؾي يسيت ثب ا ؽ / ح سحؿ قب ى ئي قت ي ظيط مب ي زضيبفتي زض مس مب ي»اظ ط سضيؿ تب ؾط بي «پیفتط و اؾت زض مس التهبز ؾیبؾي حبيط مس زض ثطآ ػ

مقدمه

سبان و ادب فارسی )وشزیة سابق داوشکدة ادبیات داوشگاه تبزیش( سال 68 پاییش و سمستان 94 شمارة مسلسل 232 غلبة تیپ مذهبی مشو ر ومودی اس فهم واروا اس دیه در

تأثیر مصرف مکمّل کراتین بر فعالیت آنزیم‌های کراتین کیناز و لاکتات دهیدروژناز پس از یک جلسه ورزش شدید در دختران ورزشکار

چکید : دي فصلىام پژي ش ای ستی شىاختی سال ا ل ضواض 2 پا ع ظهستاى 1391 غفحات امکان تکث ز ادل ة اثثات يج د خدا در خداشىاسی )تط اساس تث ي لايس تط

1

ش ط TRANQUILITY ش ط Tranquility دومي ي ه منتج سك رائ ص ي ئ ب ت ست ى إق م م ا ر ا و. ا ط ط ا ع ة التصم د م ا ن س ا عم ري وأس ب ء ه ا ا م ا ي سي أجن سكن

1 11. Public Policy Analysis and Think Tanks Diane Stone 11. تحلیل سیاستگرازی عمومی و اتاق های فکس دایه استون محمد شکی کسیمی انغالح اسبق فىط ٤ ب Think

ؾز ه ذع اک ع غتن ب ث بثبى عبل د م ؽوبر پ جن سهغتبى 1393 صفح ۳۹ ۴۸ تأث ز عب بت آة ا ثز رخذاد پذ ذ گزد غجبر )هطبلؼ ه رد گزد غجبر ب غزة ج ة غزة ا زاى( 4


1

عنوان: بررسی اثر مستقیم و غیر مستقیم نگرش به مواد، خودکارآمدی، بازداری و فعال¬سازی رفتاری از طریق مهارت¬های اجتماعی بر سوء مصر

شماره جلسه: 128

بسم الله الرحمن الرحیم

هؼا ت آه زش هت سط هؼا ت آه زش ابتذايي هؼا ت پر رضي تربيت بذ ي ػ ا يي ا ل يت اي پژ طي هؼا ت اي ح ز ستادي سازهاى اي ابست ب زارت آه زش پر رش پژ طگا هطالؼ

مجله علمي- پژوهشي شيمي کاربردي سال نهم، شماره 24 پاييز 1393

ن خطبة الجمعة المذاعة والموزعة بتاريخ 15 من شوال 1439 ه الموافق 2018/6/29 م م ن ال م ن اه ي الل ف ظ ي ة ن ا م ن س ي ئ ات أ ع م ال ن ش ر ور أ ن ف سن ا

علوم و تكنولوژي محيط زيست ، شماره 22 ، پاييز 83

علوم و تحقیقات هوافضا جلد 2 شماره 3 پاییز 8311 تخمين تعذاد اليههاي مورد نياز صفحات کامپوزيتي با استفاده از روش جمع آثار 5 جعفز اسکىدريجم 2 ي سيدحسيه ت

تاریخ اسلامی شماره 14

غب ؼبت ا ضاؾ ٥ ب ٢ طوع ٢ ز ض ٠ 7 ق بض ٠ 0 پب ٥٤ ع ظ ؿتب 0173 صص چى ٥ س ض ؾ ٥ آؾ ٥ ب ٢ طوع 8٢ ظ ٥ ؾبظ ٢ ثطا ٢ جب ؼ ١ ث ٥ ا غم ا ٢ * ؾ ٥ س اح س

131/ هدل ػل م پعقىی نسضا ثطضؾی گط ظ بى بثبض ض هطاخؼ و س ث... Attitudes of Infertile Women towards Surrogacy in Infertility Clinics of Shiraz Universit

نمونه

آساد كوالي ه ز فائق كوالي ه ز عنوان مقاله : سيره تربيتي امام صادق )ع( چكيده در تزتيت اسالهي پس اس قزآى س ت سيز هعص هيي اصلي تزيي ه ثع هحس ب هي ض د اس

دااگشنه خا ت م دوره 1 شماره 3 پاییز 1396 صفحه 38-9 فصل به پژ ص بي یي در حسببداري حسببزسی تأثیز ساختار مالکیت بز عملکزد بانکهای پذیزفته شده در بورس اور

اصغر مشبکی و همکاران: بررسی رابطة مؤلفه های هوش هیجانی و کارآفرینی ...

جامعه شناسي اقتصادي و توسعه سال5 شماره2

پیوست 4 شناخت اندازه گیري و گسارشگري بدهیها احتمالی ذخاير و بدهیهاي

The Aethos and Non-dual States of Consciousness آ يت س Aethos ضعيت آگا ي فشا د گا گي پيام سياس اي اص طشف ات س ا اص طشيق تام ك ي ى / سپتاهبش زض

فم ف ز ز ض 12 شىبض 3 پب ع 1394 صفحب هیثن خدا تأثزناپذیزی و رنج: نقد و بزرسی آموسۀ تأثزناپذیزی الوهی 3 2 1* ه الیی ادر ضکرالل ی امالب یي طاعتی

چىیس زضیبفت: تبییس: ثطضؾي ت جیمي تؼب ظ ب ذب ط زض ض ب عاض ضاظ ب قت ا يتب 4 3 ض ب فطظ س ظ ب قت ایب ه ای ا 5 قیس اح سظاز 6 ؼی جب جبیي في 91 /9/18 9

فصلنامة روان¬شناسي كاربردي

هطالؼات ا راعیای هزکشی هزکش هطالؼات ػالی بیي الوللی دا شکد حق ق ػل م عیاعی عال ع م شوار 6 ب ار تابغتاى 1389 صفحات ر ابط ایزاى ر عی در عال ای 1

دانشگاه علوم پسشکی شهرکرد را واي گارش تد يي پاياى اه دا شگا عل م پششكي ش زكزد

رساله‏ي عمليّه در احكام زندگي

النسخ:

فلؿف ز ي ز ض 13 قوبض 3 پب ع 1395 نفحب 532-505 دین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم 2 *1 زهره عبدخدایی قاسم پورحسن 1. دانشجوی دکتری فلسفۀ تطبیقی دانشگاه عالمه طباطبایی 2. دانشیار دانشگاه عالمه طباطبایی )تبض د زض بفت: 95/4/15 تبض د پص ط: 95/6/17( چكید ل ز ك ظف بى تگ كتب ي اظ ظهط ف لؿ فبى تحل ل ظثبى ث قوبض ه آ س. ا اهو ض هوب ضا ج و اظ هولو اذو ز ي ضا ث فطاؾ هطظ ب ظثبى ه فطؾتس ه تقس اؾت ک آ چ و ت اى زضثبض آى ؾري گفت پؽ ث بچوبض ثب وس ؾو کطز. ؾر بى زض ثبة ز ي زض ز ض رؿت ف ط ثؿ بض ه هع فكطز گب هج ن ث ط ه آ وس وو ي اهوط ؾوجت قوس اؾت تب قب ضحبى ه فؿطاى تگ ك تب ي زض ثبة هب گب ز ي اظ ه وط ز ه ي و ک وبه خ هر وبلخ ا تر وبش ک وس ثطذ و زض ت ق س تب هب گب کبه خ ز يهساضا ثطا ث ته ط ث ك س ثطذ ز گط ا ضا هلحس ذسا ك بؼ هو زا وس. ز قوتبض حبيط ثط آ ن تب ثب ه بل ثطضؾ آثبض تگ كتب ي هتقسم اظ ك ؾ هب گب ذسا زض ا س كو ضا ضنوس ک و ن اظ ؾو ز گط ث ز جبل پبؾد ا ي پطؾف ؿت ن ک اظ ه ط حق قتبخ ز ي ث چ ه بؾت آ ب ز ي وبى ذساثب ض اؾت ب وو ثو قط ت آ چ ب ث ي ز ساضاى ض اج زاضز ب آ چ ع ه بزل وؿ گ ثب اذ اؾت. ث زل و هو هع ثو زى ؾور بى ا ؾ ثط آى اؾت تب اظ ط قبضحبى ط ضهي هل م ؾ طل ثط اؾتفبز ق ز. واژگان کلیدی ذسا ز ي ضؾبل فلؿف و ه ق تگ كتب ي هتقسم. Email: Abdekhodaie901@atu.ac.ir @gmail.com * ؿ س هقبل :

506 فلسفه دین دورۀ 31 شمارۀ 1 پاییز 3131 مقدم»ثگصاض فق ج ت ؾري ثگ س ثبال ج ت فق ك اهط ثطتط ثك بؼ ل چ وع ک ز گطاى ته ض ثت ا س کطز«) تگ كتب ي 47(. 1388: ؾبذتبض ز ض رؿت ف ط تگ كتب ي ثط جبض ف اؾت اض اؾت. چطا کو اظ ه وط اه ض ط اذ ز ي هت بل ؿت س فطاؾو ظثوبى اوطاض زاض وس. اظ ا ويض ا ثؿ بض کن ه هع گب ثؿ بض هج ن پطاک س اظ ز ي ذسا ؾري ثو ه وبى آ ضز اؾوت. آ چ اظ زلوكغ ل ب پػ كگطاى فلؿف تگ كتب ي ث قوبض هو آ وس آى اؾوت کو آ وب ث ضاؾت ز ي زض فلؿف ا هب گب زاضز ب ذ ط زض قتبض حبيط اهس زاض ن پبؾود ا وي پطؾف ضا زض ک م قبگطزاى افطاز عز ك ث ثطضؾ ک ن ؾپؽ تتج زض آثبض ز ض رؿت ف ط تگ كتب ي ا جبم ز ن. وچ ي ثب ه بل و بززاقوت وب ضؾوبل فلؿوف - ه ق ع زضؾگفتبض ض ظ ا ث ز سگب ب ا ي ف لؿ ف زضثبض هب گب ز ي ثبظ قو ز زض ب ت ز ثبض ثبظگكت ث ؾؤال رؿت ذ ا ن زاقت ک آ ب ث ضاؾت ه تو اى فلؿوف تگ كتب ي هتقسم ضا ثب ت ه ث آثبض وچ ي قطح حبل قبگطزا ف اظ ظهط فلؿوف وب ز يهساض ث قوبض آ ضز ثس اؾت ک ثطا ث پبؾد ا ي پطؾوف الظم اؾوت ت ط وخ زا ق اظ ز ي هب گب ز ي اظ ه ط قبگطزاى قبضحبى ا ع اضائ ق ز. ا و ز وي زضحق قت زض ف ب رؿت ف ط تگ كتب ي ث چ ه بؾت هوب تمهو گفوت گو زاضز. آ ب ز ي وبى قط ت اؾت ک ه ل ة ط ز ساضاى هؿ ح ز اؾت ب آ و ز ي وؿ گ اذ ث ز و ث ز ي وبى پب ج س ث اهو ض اذ او اؾوت وب آ و ا تقبز ث اهط هت بل فطاؾ ؾري اؾت دیىداری يیتگىشتایه متقدم: آیا فلسفۀ يیتگىشتایه متقدم مبتىی بر دیه است زضثبض ا تگ كتب ي ث چ آ گطا ف زاقت ث ض ق و تو اى وط زاز. قوبضحبى ى ثط ا ي هؿئل اتفب ط زاض س ک اگط ه ض اظ ز ي ک ف آ و ي ذوبل التوعام ثو ق بئط ز ى ذبنى ثبقس ث ض ا ا ث چ ز ي آ ي ذبنى ت لو ساقوت اؾوت

دین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم 507 ا ي حتى گفت هىق ز ک ا زض ه ا ى زض يس ت ثب هؿ ح ت ع هبظم ث ز اؾت. تب آ جب کو ث ز تي اظ قبگطزا ف ک ث کل ؿب کبت ل ك گطا ف زاقت س گفتو ثو ز:»ثو و چ ض ى و ت ا ن ذ ز ضا ث آؾتب ثب ض ث و چ ع ب ى ک آ بى ثب ض زاض وس ث كوب ن«) بزؾو ى 17(. 1378: و ي ض ظهب ى ک تگ كوتب ي ثوط ض ى ثروف وبى آذوط تطاکتوبت ؼ کوبض هىکطز ض ظى ث ى اظ زا كج بى ؾبث ذ ز ثو وبم ام. اىؾوى. زض ضى )Ydrur.CO. M( گفت:»هي ك هطز ز ساض ؿتن اهب چبض اى ساضم هع آ ث ط هؿئل اى اظ ه وط ز وى ث گطم«)هبل ن 15(. 1383: وبى ض ک هك ز اؾت ا ثب ا م آ»هي هتس ي ؿتن«ط ت لقى ضا ث ک ف آ ي بى ز ى ضز هىک س. اهب اظ ؾ ى ز گط جوبض»چوبض اى ساضم هع آ ث ط هؿئل اى اظ ه ط ز ي ث گطم«ث ب گط گط ز ى ا ؾوت. وو ي اهوط ؾجت اذت ف ط ه بى قبضحبى ى قس ک آ ب گط ى ثب ز ي ؾبظگبض ثو ز اؾوت وب ذ ط زض ا ي ظه ز ز سگب ه ز زاضز: رؿت آ ثطذى ثط ا ي ثب ض س ک ت ب ا ثو ز ي توب ساقت ثل ث ى يس ت ون زاقوت اؾوت. اظ ز وسگب آ وبى» تگ كوتب ي قره ت ز ى ساقت گط ى ت ب زض ثطذى ه اي ثب هؿبئ ز ى زضگ وط قوس اظ ض زضثبض آ ب ثحث کطز اؾت. اظ هساف بى ا ي وط پ توط و چ Winch) (Peter هوبى ؾوطل Searle) (John ؿوت س«)هل ون 35(. 1383: ؾوطل هوىگ وس:»اگوط اظ کؿوب ى کو تگ كتب ي ضا قرهبخ هىق بذت س زضثبض تگ كتب ي ؾؤال ک س ث كتطقبى ذ ا وس گفوت ک ا هلحس ذسا ك بؼ ث ز اؾت. هبلت ا ات ؾر ب ف ضا زضثبض ذسا ه ذ ا س ث س ؿت احؿبؼ ک س ک ا ن ذسا ضا ه ذ اؾت ن ذطهب ضا ن ه ذ اؾوت ؾري اظ ذسا ث ه بى آ ضز ن هلحس ثبقس ز پب ضا زض ك کفف ه کطز ک ثطا ف ون گفتبض ز ثب س ز س ا ي گفتبض زض ظ سگ هطزم چ قك زاضز. الجت ا ي ا ل ثو و ض قو ي زضؾت اؾت ل تب ت ه س ک گفتبض ز ث چ چ ع فطاؾ ذ ز زاللت ه ک وس 1 قف آى ضا زض ظ سگ هطزم ر ا س ف و س«)هگ 1374 زض وبى(. ضاؾ زض هقبل ا ثو 3. ا ي ت ز ض ذ ض ت ه ا ؾت ک هوب ى ؾو طل ف ل ؿو ف ش و ي اؾوتبز زا كو گب ثط کلو ز ض ظهوط ف لؿو فبى ذسا بثب ض ث قوبض ه آ س.

508 فلسفه دین دورۀ 31 شمارۀ 1 پاییز 3131 ه بؾجت زضگصقت تگ كتب ي زض ؾوبل 1951 زض هجلو هب وس (Mind) هو ؿوس:»ا زض يس ت ثب هؿ ح ت هبظم ث ز اهب اظ ا ي ح ث ؿط زگطگ ى قس. ت ب چ ع کو زض ا وي زگطگ ى ث هي گفت ا ي ث ز ک ك ثبض زض ذو ل ه وگ )1914-18( زض ز وس ا زض گل ك ب (Galicia) ث کتبث ف ط قى ث ط ذ و ضز ک و طز ث و ز ک و ف ق و و ك کت وبة ز اق و ت کت وبة ت لؿت زض ثبة ا به. ا ا ي کتبة ضا ذط س و قبخ تحت تمث ط آى اوطاض گطفتو ثو ز«) بزؾ ى.)19 :1378 آ ؿ م زض هقبث ز سگب رؿت ز سگب ز هى ن ه ز زاضز. ثط اؾبؼ ا ي ز سگب کو ذوب ن (Anscombe) هل ن (Malcome) اظ هساف بى آى ؿت س قره تى ثب گطقى کبه خ ز ى اظ تگ كتب ي اضائ هىز س. الجت ه ض آ بى اظ ز وساضى ى التوعام ثو اوب ى وب کل ؿب وچ ي ا جبم زازى جبزا ا وبل ز ى ج ز اؾت چطا ک وبى ضکو ذو ز تگ كوتب ي گفتو ثو ز ا هتوس ي جو ز )Wittgeneein: A Religious Point of View ( اؾوت. زض کتوبة گو ط ز و تگ كو تب ي هل ن ؾ ى کطز اؾوت چ وط اى ثوط هج وبى گطقى ز ساضا اظ تگ كتب ي اضائ ز س. ثط آى اه ض ط قطکت زض ه وگ وع ثط احؿبؾب ا تمث ط گصاقت زض» بززاقت ب«ک هت ل ث ز ضاى ه گ اؾت ثو ذو ث ثبظ ووب هو ک وس.(Malcolm, 1993, p9) ثطا وبى هوك گو ؽ )Brian Mcguinnes( ظ سگ به ؽ تگ كتب ي چ ي هى ؿس:»ا ه و الخ پ ف اظ ااسام ث کبضى چ و ي ز وب هىکطز: " ذسا ب ثب هي ثب! ض حالقسؼ ثوب هوي ثوب!"«ذب طا.)MG, 1988, 221( وچ و ي زض ا اظ ز ضاى ه گ اظ تگ كتب ي ث اى کؿو کو زض و ل ه وگ ابلوت ز وب هىذ ا س بز قس اؾت. ز ب ذ ا سى ا اظ تطؼ هطگ ج ز ثل اظ ا ي ه ج ث ز ک ثت ا س ف ذ ز ضا ث ذ ثى ا جبم ز س گطفتبض تطؼ ثعزلى كو ز.» گوبهى کو هوطگ هوي پ ف آ س هي چگ ضفتبض ذ ا ن کطز اظ کكت قسى ذ ز ث و وب ؿوتن اظ آى ث و وبکن ک ب فن ضا زضؾت ا جبم س ن. ذسا ب ث هي ط ب ت فطهب! آهو ي«) ووبى(. زض ذو ل ه گ تگ كتب ي پبل ا گلوي egne( )lmapengmm ثب س گط ز ؾت عز ك ث ز س. ا گلوي ع زض ظ سگ بهو اى کو اظ تگ كوتب ي قوت اؾوت ثو ا وي پطؾوف کو»آ وب تگ كتب ي فطزى ز ساض ث ز اؾت ب ذ ط «ا يگ پبؾد هىز س:»ا وس ذوسا ثو و اى

دین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم 509 آفط سگبض ه بى ث سض ه ضز ت ه تگ كتب ي ث ز اهب هؿئل ا وب اپؿو ي گطا وى و قف ث قوبض هىضفت«(77.(lmaPEngmm p,1974, و ضهي هوبل م ه تقوس اؾوت کو تگ كتب ي هف م ذسا ضا تب آ جب ک هطث ث هساى گ ب هطم هىقوس هوىت ا ؿوت زض ک س. ث ت ج ط ز گط ا س ا ب ال ى ثركب ف ضؾتگبضى ثطاى ا ف نپص ط ث ز اهب ث ب ثط گفت ذ ز وىت ا ؿت هف م آفط سگبض ضا زض ک س )هوبل م 24(. 1383: زض ضى ث ق اظ تگ كتب ي ه گ س: ا ث هي گفت ث ز ک :»ث ذب ط زاقت ثوب کو هؿو ح ت جبض اظ ا ي ؿت ک ز ب بى ثؿ بض ثر ا س. زض حق قت گفت ن ک جب س چ ي کوطز. اگوط ت هي ث ق اى ز ظ سگى هىک ن ه بى آى جب س چ ي ثبقس ک زضثبض ز وي ثؿو بض ؾري ثگ ن ثل ا ي اؾت ک طظ ظ سگى هب هتفب اؾت. هوي ه تقوسم کو اگوط فقو ث قى و بض ز گط ا ؿبى ب ثبقى ؾطا جبم ضا ذ ز ضا ث ذوسا ذو ا ى بفوت«)هوبل م 1383 ظا س: 26 ل ت : 68(. ث بثطا ي آ چ اظ ک م قوبگطزاى عز وبى تگ كوتب ي ثطهو آ وس گطچو ا هتوس ي ث ه ب و ث قط ت ذبن ج ز ب گب اظ آى ا تقبز ون هو کوطز اهوب زض ز ب وب ف ث ػ زض قطا ثحطا اي طاض قف ذسا ث اى اهط هت بل پطض گ اؾت. ثط آى وبى ضک اقبض ذ ا س قس ا تمک س ثط ز ي ضا ث اى اهط ه بثرف ث ظ وسگ ثط آى ان حک س طظ گط ث ظ سگ ه زا س. اهب ثب ه ز ا ي ه لت اظ آ جوب ک گط ث اه ض هت بل ثؿبى اه ض اؾت ک و ت اى اظ آ بى ؾري گفت لصا چ ساى ثو ا بح ا ي ه لت و پطزاظز. ساختاری فکری ویتگنشتاین متقدم اظ ط تگ كتب ي گعاض بى فلؿفى ه بزاضى ه ز ساض س. فلؿف گطچ ف بل وت ه ون ؾ زه س اؾت )4.112( ث ا بح ه قى ا س ك ب هو پوطزاظز )4.112( هجو و اى اظ آه ظ ب ؿت. ه فلؿفى ط ز ي بقى اظ آى اؾوت کو هوب ه و ظثوبى ذو ز ضا وىف و ن )4.003(. ثط اؾبؼ ا ي قبل ز ف طى ا ه تقس اؾت ک ض ذ ز ا ع ثؿوبى طزثب ى اؾت ک ث کبض گطفت هىق ز تب فطز ضا ث ثبال ؾو ط ز وس. ثو ت ج وطى ثب وس اظ ا وي

510 فلسفه دین دورۀ 31 شمارۀ 1 پاییز 3131 گعاض ب فطاتط ضفت آ گب ه بى ضا زضؾت ذ ا ن ز س )6.54(. پؽ ثط اؾبؼ ا ي چبضچ ة ف طى ا ط ته ط ظثبى ضا اضائ ه ز س ثط اؾوبؼ آى ظثبى ه بزاض اؾت اگط ت ب اگط ه ب ى ضا ک ؿت كبى ز س. پؽ ذسا چو ى هت وبلى اؾت فطاؾ ى ه بى ث ز چ عى ک فطاؾ ى ه بى اؾت ه بى ؿت. پؽ حبن ک م آ اظ اهط ضاظآه ع هت بل وىت اى ث ح ه بزاضى ثحث کطز. وظریۀ تص یری زبان اظ ه ط تگ كتب ي ه ب ط ظثب ى هح ى وبى ظثبى اؾت ه ب ثطاى آ ه وب ثبقوس جب س فق جبض اظ ك ب چ س هح ک س ثل ثب س ه ي ع ثبقس. ث ت ج ط ز گط ه ب ب هسل ل گعاض وبى ك ب چ س اهط اا ى اؾت ک گعاض ته ط هىک س ب ث جوبضت»ف ون ك گعاض ى زا ؿتي ا ي اظ چ اطاض اؾت اگط آى گعاض نوبز ثبقوس«)4.024(. پؽ ا گعاض اى چ چ عى ضا ته ط هىک س ث ب گط آ ؿت ک ا ي گعاض ابث ف ن ث ز ه ب زاضز. ثطاى آ ثت ا ن ثگ ن: p نبز اؾت ) ب کبشة( ثب س ه ي کوطز ثبقون کو زض چ ي حبلى "p" ضا نبز هىذ ا ن ثب ا ي کوبض هوسل ل گوعاض ضا ت و ي هوىکو ن )4.063(.»ثطاى آ "p" ضا زض ه طو تحق و آ ض ون ثب وس آى ضا ثوب اا وت ثؿو ج ن«)2.223(. ث ت ج ط ز گط گعاض ب اا ن گفت ؿت س ن كبىزاز و وط گوعاض اا ثب س ثت ا س زضثبض ه بى چ ع ضا ث بى ک س ن كبى ز وس. اظ ا ويض گوعاض وب هبث سال ج ز زض ظهط گعاض ب ث ه ب اطاض ه گ ط س. الجت گوعاض وب ثو ه وب ثوب گعاض ب ه و تفب زاض س و ي اهط ؾوجت هوسا ا اظ پ ظ ت ؿوت وب ه قو 3 قس. ثب آضا ا ب حلق ي ث ػ ثب آضا قل ك زضثبض ث ه ب ثو زى گوعاض وب ز هربلخ ث ز تفؿ ط آ بى ضا ثطزاقت بزضؾت ؾو فف ن اظ تطاکتوبت ؼ هو زا ؿوت )پ ضحؿي 49(. 1390: اظ ه ط تگ كتب ي ذسا اه ض اذ ا اه ض بگفت ضاظآلو ز هحؿ ة ه ق س. اه ض ط اذ ز ي ث ه ب ؿت س ث ا ي ه ب ک بگفت ؿت س آ ه و هعذطف ثبق س )آىگ ک پ ظ ت ؿت ب ه طح ه کطز س(. لصا ا جبؾوت 1. ثطا ه بل ث كتط ث ؾبهس 160 1384: - 162 هبلك حؿ - 27 :1387 28 هطاه ق ز.

دین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم 511 ک اذت ف وس ث ي پ ظ ت ؿت ب ه ق تگ كتب ي آق بض ه ق ز. دیهبايری در آثار يیتگىشتایه تمه زض آثبض تگ كتب ي ؾجت قس اؾت تب قوبضحبى هفؿوطاى ثو ز زؾوت تقؿو ن ق س ثطذ ثط ا ي ا تقبز س ک تگ كتب ي هتمذط ث قس ضز آضا ط وب تگ كوتب ي هتقسم ثطذبؾت زض ا ت ب ووط ذو ز چطذكو زض آضا ا ضخ زاز اؾوت اظ ا ويض ط ب هتفب ثب تطاکتبت ؼ اضائ ه ز س. ث و ي ؾجت ثب وس ز ض رؿوت ضا ثو و ض کبه ک بض گصاقت. اهب زض هقبث ز سگب ز م ه تقوس اؾوت کو هوطظ ذبنو ه وبى ز ز ض ف ط ه ز ساقت ز ض ز م ت به ف ط ز ض ا ل اؾت. افطاز وط وط هل ون پ طؼ گ ت ب آثبض ز ض ز م تگ كتب ي پؽ اظ ض طز ا وب ث ز وي ضا هوس ط اطاض ه ز س. اهب زض هقبث افطاز ط ضا ض ع هك گ ؽ پ تط و چ ز ز ض ضا هته ث ن زا ؿت ا س ثطا ف ن زا ا وبىگطا تگ كتب ي اظ تمل خ رؿوت و بززاقت ب تب تمل خ پب ب زضثبض ق ي ضا هس ط اطاض ه ز س )پ ضحؿي 47(. 1390: 1 آثار يیتگىشتایه متقدم 2 یادداشت ا بززاقت ب زض ؾبل ب 1914 تب 1916 ز ؾبل رؿوت ه وگ ه وب ا ل گبقوت قس اؾت. بززاقت ب ا ل ي تمل خ تگ كوتب ي ثو ز زض آى هجوبحم هب وس ذوسا ز وي ه ب ظ سگ ه بى ا ؿبى ب ط آى پطض گتوط اظ ؾوب ط آثوبض تگ كوتب ي زض ز ض ا ل ث چكن ه ذ ضز. زض ه بل بززاقت وب و و اض ثب وس ه وس و ط ز اق و ت ک و تگ ك وتب ي ذ اؾتبض اظ ث ي ضفتي بززاقت ب پؽ اظ هطگ ذ ف ث ز ا ي اهط ث ض ق ي حوبک اظ 1. زض ا ي هرتهط قتبض هجبل ؾري فق زض ثطضؾ آثبض تگ كتب ي هتقوسم اؾوت تتجو زض آثوبض ز ض ز م ا ؾعا اض هقبل هساگب ا اؾت. 2. ا ي ثرف اظ قطح تفؿ ط ؾ طل ثط ثب تطهو ا آظاز ث ط ثطز اؾت.

512 فلسفه دین دورۀ 31 شمارۀ 1 پاییز 3131 اهس ذبن اؾت. اهب ث ضکل زؾت قت ب ث ب گط قب وس زض هطحلو ا اظ ظ وسگ ا ؾت. هكگ ؽ ثط ا ي ثب ضؾت ک ا س بززاقت ب زض اثط ه اه هؿتق ن تگ كوتب ي ثب هطگ حبن قس اظ ا يض تمث ط ت بل ن ا ج وچ ي ا س ك وب زاؾتب فؿو زض 3 ا ي اثط هك ز اؾت (p230.(mg,,1988 تگ كتب ي ثو زض ض گفتو ثو ز: ت لؿوت زاؾتب فؿ ز ؿ س اض پب هط حبيط ؿت س ک زضثبض ز ي حوطف ثوطا گفوتي زاض س.»ث ط ه ضؾس ک ه ض تگ كتب ي ث بى زبسب ب ز ث ز ک زض ا ي آثبض بفوت 2 ه ق ز«(1996 Hayes, ). John تگ كتب ي زض غ ئ 1916 اظ ا س كو وب زاؾتب فؿو اؾتفبز کطز گط ذ ف ث ه بى ظ سگ ضا ث ته ط کك س گطق ک ثوط اؾوبؼ آى ذ اؾت اضاز نح ح ث ه بى ه ب ه ثركس. زض بززاقت ب ه ؿس: زاؾتب فؿ ثؿ بض نح ح ه گ س ک ا ؿبى آى گبم ؾ بزتو س اؾت ک اظ سف ه ز ذ ف اب ب 1 ق ز (6.7.16.N). تمث ط ه ن ا وي حو گوط ثوط تف وطا تگ كوتب ي چكونپ قو اظ تمث طگصاض ثط اتفباب ه بى اؾت )آ چ ب زض بززاقت ب ث ي ح هكب س ه ق ز(.»... کؿ ک سف ه ز ضا اب ب ه ک س سف ثطتط اظ ظ سگ ساضز. ]ث جبضت [ ا ي ه وبزل آى اؾوت کو ثگو ن ا ضايو اؾوت«(6.7.16.N). اظ ه وط زاؾتب فؿو وچ و ي تگ كتب ي ت ج و ه ن ؿت ثل سف چ ع اؾت ک هب ثطا آى ظ سگ ه ک ن. 1. ا ت لؿت ضا زض ؾبل 1915 گبه ک زض اضتف ذسهت ه کطز ذ ا س. ت لؿت هؿ ح ت ضا ث اى ك ان اذ ا ان ه طف کطز ثب ذ بث ه ثط ثبال ک Mont) (Sermon on the ؿ ثو پب وبى ه ضؾب س. ذ بث ا ک پ ب م آ ى ه ت ذ ب ل ه ب ث س ى ب ظ ثو و چ ا نو ل ه ع هو ز و ي ض ا ثو ط ا ث كو ط ت پ ك بز ه ک س. ا وچ ي ظهب ک ث اى ه لن زثؿوتبى زضؼ هو زاز ثوط ذ ا وسى ثوطازضاى کبضاهوبظ ف Karamazov( )The Brothers وچ و ي ه ب وت ه بفوب ( Punishment )Crime and زاؾتب فؿو تمک س زاقت. 2. http://www.minerva.mic.ul.ie//vol1/drury.html 3. هطه ا ي گفتبض ضا ه ت اى زاؾتبى ثطازضاى کبضاهبظ ف زا ؿت آى گبم ک پسض ض حب ظ ئ ؿن (Zoisma) ه گ س: ثكط ثطا ؾ بز ظه ي ؿت ن p225).( MG, ذل قس آى کؽ ک ؾ بزتو س اؾت ح زاضز ثگ س هب حبه ذ اؾت ذوسا ثوط

دین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم 513 لصا تگ كتب ي ثؿ بض هرتهط اقبض ه ک س ک هب ثب س وب گ زض ه افقت ثب ه بى ثبق ن اگط اظ ا ي احؿبؼ هسا ق ن ثب هساى يو ط ثس ض ثو ض ؿوت ن.» اتو هوساى يو ط هي بضاحت ه ق ز ت بزل هي ثط ن ه ذ ضز ]گ [ چ ع ه ز زاضز ک هي زض ه افقت ثب آى ؿتن. آ ب آى ه بى اؾت «.(N.8.7.16) وچ ي تمث طا قو پ ب ض 3 زضثوبض اذ ه ب ظ وسگ زض تف وطا تگ كوتب ي هتقوسم ثو يو ح هكورم اؾوت. زض بززاقت ب (NB 71-91) وچ ي آذط ي نفحب تطاکتبت ؼ ثبظتبة تف طا ق پ ب ض 2 هكب س ه ق ز. اهب ث ط ه آ س ک ا ي تمث طا ثطگطفت اظ وبى ه بل ب اجل ثبقس و آ تگ كتب ي زض گبم گبض بززاقت ب ب ضؾبل ز ثوبض آى آثوبض ضا ذ ا وس ثبقوس. آ ؿ م ه تقس اؾت ک تگ كتب ي ث اى ك پؿط قب عز ؾبل ق پ ب ض ضا ه بل کطز الجت ط»ه بى ثؿبى ا س «ق پ ب ض ؾبذتبض ف ط ا ضا تحت تمث ط اوطاض زاز اؾوت.(Anscombe, 1959, 11) زض بززاقت ب زض ز ه ي ثب جبضات هكبث ن اظ ذسا بز ه ق ز جوبضات زضثوبض»ذسا ه ب ظ سگ ا وبى ث ذسا ه ب ظ سگ «. ا زض ا ي ز فقط ث ف اظ ز ثوبض اظ اغ ذسا اؾتفبز ه ک س. رؿت زض 11 غ ئي 1916 ز گط ثوبض زض 8 غ ئ و 1916. زض بززاقت 11 غ ئي 1916 ا جبضت ثب ؾ عز گعاض ث بى ه ک وس کو پو گ گوعاض آذوط آى هؿتق ن ث ذسا ثبظه گطزز.»ه ب ظ سگ ه ب ه بى آى اؾت ک هب آى ضا ذسا ه به ن. اتهبل هح ون ا ي ز هف م ث ن هب س تكج ذسا ثو پسضؾوت. ز وب تف وط زضثوبض ه وب ظ سگ اؾت. هي ابزض ؿتن اتفباب ه بى ضا ه بث ذ اؾت ذ ز تغ ط ز ون. هي کبه خ بت ا ن. هي ت ب ه ت ا ن ذ ز ضا هؿتق اظ ه بى وب ن. اظ ا يض ثوط 1. ذبل اظ ل خ ؿت ک ثسا ن تگ كتب ي ق پ ب ض ضا ف لؿ ف ذ بة کطز ث ز گبه کو اظ ا پطؾو س قس ه ض اظ ف لؿ ف چ ؿت زض پبؾد گفت ا ه لن ض ق ]ظ سگ [ اؾت (p41.(redpath,,1990 2. ثطا ه بل ث كتط ث آزضؼ ظ ط هطاه ق ز. www.reading.ac.uk/.../schopenhauer%20and%20wittgenstein.doc

514 فلسفه دین دورۀ 31 شمارۀ 1 پاییز 3131 آى ؾط ض ک ن. فق تب آ جب ک اظ طگ تمث طگصاض ثط اوب ه وبى زؾوت ثطزاضم«. اگطچ آقفتگ زض ا ي جبضا هكب س ه ق ز تمک س ثط هفوب و هب وس هف و م ظ سگ ز ب ک تطل تؿل وچ ي سم تؿل ثط اه ض ث چكن هو ذو ضز. ؾو هحو ض انل زض ا ي جبض هك ز اؾت ک تفؿ ط قطح آ ب الظم ث ط ه آ س. رؿت ا زضثبض ه ب ظ سگ ه ب ه بى آ ا ي ز ذساؾت ؾري ه گ س. ث ط ه ضؾس ک ه ض تگ كتب ي اظ ه ب ظ سگ بب وت وسف زض ظ وسگ ؿوت. آ چ اظ ه ب ظ سگ هس ط ث ز هف ه اظ ه بى اؾت ک زض آى ظ سگ ه وبى و ي ن ؿت س. ه ب ه بى زض اا ه ب اؾت ک ه بى ضا ف نپص ط ه ک س گط و ؾوبذتبض ه بى ث ا ين ض اؾت ک ث ذ ز ذ ز ه بى ضا ف نقس و ک س. ثو ت ج وط ز گوط زض ه بى و ت ا س زض ذ ز ه بى ثبقس ث بچوبض ثب وس ذوبضج اظ آى ثبقوس وط اهو ض ز گط چ ى هبث سال ج اذ ک ذبضج اظ ه بى ؿت س. اظ ا يض ثطا تج و ي کبهو ه بى ث چ ع ذبضج اظ ه بى بظ اؾت ک هب آى ضا»ذسا«ه به ن ث جبضت ذسا ث هوب زضک اظ ه بى ه ز س. ذسا وبى زض ف ن اظ ه بى اؾوت پوؽ ذوسا ه وب ظ وسگ ذ ا س ث ز. ذسا ت ب ك ه ز ؿت ثل به اؾت ک قوطح تووبم اوب زض ؾو ح ثطتطؾت. ذسا ك کلو هبه ثطا اذ توبم اضظ ب 3 هحؿ ة ه ق ز. ز گط آ تگ كتب ي ذسا ضا وچ ى ك پسض ه زا س. آ چو هؿولن اؾوت آ و سف ا اضتجب ا س»ذسا ثؿبى پسض اؾت«ث ا س»ذسا ه ب ظ سگ ه ب ه وبى اؾت«ث ز. وبىگ ک پسض ؾجت اؾتح بمثرك ذب از اؾوت ذوسا وع ه هوت تح ن ه ب ظ سگ ه بى ه ق ز. اظ ه ط ثط ذسا کو تگ كوتب ي تطؾو ن کطز ذسا پسض زض هؿ ح )ک زض ث كت ؾ ه گع س( ؿت. ذوسا ه طثوبى زض 1. آ چ اظ ک م تگ كتب ي اظ ا ي جبض ثطه آ س ضا قب س ثت اى ث ا ين ض ث بى کطز ک ف ن نح ح اظ ه وب ظ وسگ ه ب ه بى ک ث ه ب ظ سگ ثؿت قس اؾت ه ؿط ؿت هگط آ اظ فطاؾ ه بى ثو آى گط ؿوت قو ز. ا وي اهوط فطاؾ ه بى ذساؾت. پؽ ف ن نح ح اظ ه بى ث تج آى ف ن اظ ظ سگ وبى ف ن اظ ذساؾت.

دین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم 515 ز ت ن ؿت. قب س ذسا هؿلوب بى ک زض اضتجب ثب ه وبى ثو ز زل و اتفوب اب اؾت اظ ا ي ه ج ث ا عز كتوط ثبقوس قوب س ذوسا تگ كوتب ي ذوسا 3 ف ؾف ث ز اؾت ا ثب ذسا از بى اثطا و کبض ساضز. ؾ ه ي ه ضز آ ا ز ب ضا تف ط زضثبض ظ سگ ه زا س. ث ض ا ه ض تگ كوتب ي هف م هتسا ل ز ب ؿت ز ب ک ه ج ك و ز زاقت ثبقس ث ن ض ك زضذ اؾت ت طاض ق ز. اظ ا يض ث ط ه آ س اگط ذسا ه ب ظ سگ ثو ز زض هف و م ه بى اؾت پؽ تف ط زضثبض ه ب ظ سگ ع ز ب هحؿ ة ه ق ز. ز ه ي ه ي ک تگ كتب ي زض بززاقت ب اظ ذسا ؾري گفتو زض 11 غ ئ و 1916 اؾت. ا ي جبضا گطچ ت طاض جبضا اجل ؿت س کبه تط اظ پ ف ث بى قوس ا وس توب گ ا تقبز ث ذسا ع زض آى بزآ ض ه ق ز. ث ط ه ضؾس ک ا تقبز ثو وط ذوسا ث ه ب ف ن ؾؤال اظ ه ب ظ سگ ث ز ا تقبز ث ذسا احس (a god) (God) ث ه ب آى اؾوت ک»ظ سگ زاضا ه بؾت«. الجت هقه ز ا ي ؿت ک ثگ س ث چ چ ع ا تقبز زاضز آ ب ا ث ط ذس ا ه ت قسؾ ت ب ث ك ذ وس ا ا ح وس ا ت ق وبز ز اضز ثل و وسف ف آ ى اؾ و ت ک و حبن ا تقبز ث ط ذسا ب ذسا احس ضا هكرم ک س.»ه بى ث هي زاز قس اؾت. ذ اؾت اضاز هي کبه خ اظ ذوبضج اضز ه وبى ه ق ز ثؿبى آ چ اظ اج زض آى ث ز اؾت. ث بثطا ي هب ا ي احؿوبؼ ضا زاض ون ک اثؿت ث ك ذ اؾت ث گب ا ن. ث ط حبل هوب ثو ا حوب ؾو ح هرتلوخ اثؿت ا ن آ چ هب ث آى اثؿت ا ن ضا ه ت اى ذسا به وس. ذوسا ثو ا وي ه وب ]قب س[ نطفبخ تقس ط ثبقس ب ث جبض ز گط ه بى هؿتق اظ ذ اؾت هبؾت«. زض ا ي جبض چ س ت هب تمه قطح زاضز: رؿت آ ه وبى ثو هوب زاز قوس اؾت. ثطذ ا يگ تفؿ ط کطز ا س ک هب زض آهسى ث ا ي ز ب زذ ج ز ا ن کوب ا زض ا تربة پسض هبزض ب حت بم ثطا ذ ز ع زذ ج ز ا ن. اهب ب طاخ ا ي ت ج ط ث كتط ه ج 1. گطچ ثط ؾ زاضز ذسا تگ كتب ي ضا ذسا تقس طک س تطؾ ن ک س ث ط هو آ وس کو هقهو ز ا اظ پوسض زض ا وي جبض ثب ذسا پسض زض هؿ ح ت اضتجب ت گبت گ پسض پؿط ؾبظ اض ثبقس وبى اضتجب ت گبت گ ضا تطؾ ن ک س.

516 فلسفه دین دورۀ 31 شمارۀ 1 پاییز 3131 اؾت بض زاضز چطا ک هب ذبضج اظ ا ي ه بى ج ز ا ن. ض ز هب ث ا ي ه بى هب س ض ز ثو هسضؾ ثطا رؿت ي ثبض اؾت. ا ؿبى زض حبل اضز ه بى ه ق ز کو اظ اجو زض آى ثو ز اؾت ل ثب ه ز آى ز گطاى ف ب ضا آىگ فطا ن ه ک س ک تبظ اضز ب احؿبؼ هس وس ث زى ث س. ز ه ي ت احؿبؼ بت ا زض ا ي ز بؾت. احؿبؼ بت ا ه ل قب س ابطا ثبقوس چطا ک هب ثؿ بض اظ کبض ب ضا ث اضاز ذ ف ا جبم ه ز ن ثوطا هموبل ثو اضاز ذو ف ؾري ه گ ن ب ه ؿ ن. اهب ث ضکل اه ض ک ا ؿبى ابزض ث ا جوبم زازى آى اؾوت زض هقبث اه ض ه و ک اظ ا جبم زازى اضاز آى بت ا ؿت ثؿ بض کون وبچ ع ؿوت س. اظ اه ض ج هم ؾ ظلعل گطفت تب ه ز اسض اوب ط ه لقو زض ه وبى کو تقوس ط ه ل ى ب فط ضا ضان ه ظ س. ؾ ه ي ه ي اثؿتگ ث اضاز ذ اؾت ث گب اؾت. اظ ط ثط ا ي جبض ثب وس زض ک بض جبض اج جبض 11 غ ئي گصاقوت ا وي ز جوبض ثوب وس گط تفؿو ط ق س. ثب ب ت ث ط ز جبض چ س ت ج حبنو هو قو ز: 1. هوب احؿوبؼ اثؿوتگ ه ک ن 2( هب ث هف م ذبن اثؿت ؿوت ن 3. آ چو کو هوب ثو آى اثؿوت ؿوت ن ضا ه ت اى ذسا به س 4. ذسا اظ ا يض ک هؿتق اظ ذ اؾت هبؾت پؽ ه ت ا وس تقوس ط وب ه بى ثبقس. ثب ت ه ث ا ي ه بلت ض قي اؾت ک هب زض ظ سگ ث ثؿ بض اظ اه ض اثؿت ؿت ن. اه ض ط پسض هبزض ذب از ب حت ثطا ح ب ث آة ا اثؿت ا ن ک آ وب ع ث ث ذ ز ث چ ع ب ز گط اثؿت ؿت س. اهب هقه ز اثؿتگ ث»هف م ذبن «اؾت. ا ي هف م اهط هؿتق تگ كتب ي ا ي هف م ذبل هؿتق ضا تقس ط هحؿو ة هو قو ز ثو چ ع وب ز گوط اثؿوت ؿوت. 3 (Fate) ه بهس. ذسا اظ ا ي ه جو کو وو اثؿت ث ا س ا ه زا س ک چ ض ذ ا س زاز هؿب تقس ط اؾوت. اهوب تقوس ط ت وب ابزضؾت ث بى ک س کو آ چو ض ذ ا وس زاز ثو بچوبض ض ذ ا وس زاز. اهوب زض فلؿوف 1. قب س هب گع ي کطزى اغ تقس ط ثطا کلو»Fate«ه بؾت جبقس چ ى وبى ض ک ت ي ح زاز قس ه ض تگ كتب ي اظ تقس ط آى اؾت ک و چ ع تحت فطهبى ه ل ال ذ ا س ث ز.

دین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم 517 تگ كتب ي ذسا چ ع فطاتط اظ تقس ط ث ز هقه ز آى اؾت کو آ چو ض ذ ا وس زاز ت ج ذ اؾت هت بل ثطتط اؾت. ث ت ج ط ط آ چ ذ اؾت ذوسا ثبقوس لع هوبخ ض ذ ا س زاز. حبل آ اظ ه ط ال ب ؾ ت آى هف ه ک و ث ا اثؿت ا هؿتق اظ و اؾت ذساؾت ث ت ج ط ا ي وبى تف طا ال ب ؾ ت هحؿ ة ه قو ز کو زض آى»اضاز ذ اؾت ذسا«ه طح اؾت. 3 اهب ا چطا اظ اغ ث گب اؾتفبز قس اؾت ث ي ح ض قي ؿت. قب س ه و ض ا ي ثبقس ک ا ي ذ اؾت هؿتق اظ ذ اؾت هبؾت هب ابزض ثط تمث طگصاض ب تغ وط آى ؿت ن. اظ ا يض اضاز هصک ض ثب اضاز هب ث گب اؾت. ث ط ثط تگ كتب ي ث ظ سگ وطا ثب ضؾتگبض ب ت زاضز ث ط ه ضؾس ثطا آ و ظ وسگ تو بم ثوب ضؾوتگبض زاقت ثب س ؾبظگبض ه اف ثب ه بى ث ز. ث ت ج ط هي ؾوبظگبض ثوب اضاز ذ اؾوت آى ث گب ا ؿتن ک ث ا اثؿت ام ا ي ه بزل آى اؾت ک هي ؾبظگبض ثب ذ اؾوت ذوسا ؿتن. ث ث بى ز گط هب ث ف ن زض ذ اؾت اضاز ذسا ز قس ا ون ذو ا ا وي ذ اؾت ه ئن ثب ج هب ثبقس ب آ ث ط هب ؾرت آ س. تگ كتب ي هسام ثط ؾبظگبض ه اف ث زى ثب آى ذ اؾت ث گب تمک س ه ک س. ا اظ هساى ذ ة وچ ي هوساى ثس پط كبى ؾري ث ه بى ه آ ضز. هساى پط كبى ه افو ؾوبظگبض ثوب»چ وع ذبنو «ؿت هسام ه ضز ذ بة»نسا ذسا«اطاض ه گ طز چطا کو نوسا ذوسا ثو وسض کبض ب ذ ة ضا ه ؾتب س هسام اقتجب ب ضا گ قوعز هو ک وس. زض هقبثو ا هوساى ذ ة ضا ثب ا ي جبضا ک»ذ اؾت ذسا ضا ا جبم ز وس ثوب ه وبى ؾوبظگبض ه افو ثبق س«ت ج ط ه ک س. وبى ض ک هك ز اؾت ا ي جبضا ثؿو بض ه افو ثوب ه وبه ي 1. اغ ا ک ذ ز تگ كتب ي اؾتفبز کطز ه بزل تطهو ا گل ؿ Foreign ث ه ب ذبضه اؾوت اهوب وب طاخ آ چو ثوب ت ه ث ؾبذتبض فلؿف ه بؾتتط ث ط ه ضؾس اغ ا گل ؿ Alien ث ه ب ث گب اؾت. اهب ث ط ه آ س اگط اغ فبضؾ بط ج هب گع ي آى ق ز ه بؾتتط ثبقس چطا ک ووبى و ض کو ث وبى قوس تگ كوتب ي چگ ثبض ه ب ه ف ثطا ا ي اغ ابئ ؿت ت ب اظ ا ي ه ج ک تحت ک تطل ا ؿبى ؿوت ثوب ا ؿوبى بط جو وب ذبضه اؾت اظ آى اؾتفبز ه ک س.

518 فلسفه دین دورۀ 31 شمارۀ 1 پاییز 3131 کتبة هقسؼ ؿت س. الجت بگفت وب س ک ا ي قت ب زض ز ضاى ه گ گبقت قس ا وس زض آى ظهبى تگ كتب ي زض نسز ه ق ل هل زازى ال ب ؾ ت ث ز قب س ثو وو ي زل ن زض ا اذط وط ذ ف ثط اظ ث ي ثطزى بززاقت ب تمک س زاقت اؾت. ت آذط تمه پ طاه ى جبض»اؾتق ل اضاز هي«اؾت. گطچ ه وبى هؿوتق اظ اضاز هي اؾت هي ابزض ذ ا ن ث ز تب اظ ه بت ذ ز ضا اظ اثؿتگ ث آى ثط ب ن هؿتق کو ن اظ ا يض ثط آى چ ط ق م. ا ي کبض اظ ط نطف ط اظ ط گ تمث طگصاض ثط ه وبى ه ؿط اؾت. هب اظ طگ تمث طگصاض ثط ض ساز ب ه بى نطف ط ک ن. ا ثب اج ل ه ف هك هربلخ ث ز ه تقس اؾت ک زض ه اه ثب هك ؾو ضا زض پو ف ض ؾت رؿت آ ث ه گ ث حبنل ثب آى ثپطزاظ ن ز گط آ ه ف آى ضا ثپوص ط ن ؾ م آ آگب ب ف بال آى ضا اج ل ک ن. ث ت ج ط ثپص ط ن کو هوب بچوبض ثو اجو ل اه ض ؿت ن ک تحت ک تطل هب ؿت س ثب ا ي ح گط هك زض هب تمث ط ساض س هب ثط آ ب هؿل ذ ا ن ث ز ث ا يتطت ت اظ آ ب فطاتوط ذو ا ن ضفوت. تحوت چ و ي قطا اؾت ک ثطا همبل ك ظ سا ظ ط ؾرتتط ي ق ج ب تبة ه آ ضز. چطاکو ا ه زا س ک سف ثطتط زاضز اظ ا يض ثط ق ج بلج ض ح پ سا ه ک وس. ا وي ه لوت ط آ چ اؾت ک طفب قط بطة ؾس ب هتوبز ثط آى تمک س کطز ا س. وسف هصک ض ت ب زض پطت ق گط هب ث ه بى تمه ي ه ق ز. زض ن ضت ک هب زض نسز هقبثل اک ف زض ثطاثط ا ي اه ثط ب ن ث هب ضا آ ب زؾت ه بث ن گ هؿتق اظ آ وب ذ ا ن قس. زض ازاه ثط ا يگ تفؿ ط ه ک س ک اگط هي ابزض ثبقن تب اظ ه بى هؿوتق ق م ط زض هقبث ه بى ذ ا ن ث ز زض ا ي حبلت ز ال ه ز ذ ا س زاقت و»ه بى«ز گط»هي هؿتق يه» «.» ث ه ب ذ اؾت ب اضاز 3 هي اؾت. پوؽ اظ آ جوب ک اضاز هي هؿتق اظ اضاز ث گب ذ ا س ث ز ا ي ز زض هقبث وس گط اوطاض هو گ ط وس ال زض هقبث ال ز گط. الجت ايح اؾت ک ه بى اا ت زض ه بى ؿوت. وچ و ي کو 3.»اگط چ اضاز ا ه ز ساقت ثبقس هح ض هطکع ثطا ه بى ک هب آى ضا " يه زاقت«. ثطگطفت اظ بززاقت ب زض تبض د 1916/8/5. " ث به ن ع هو ز ر ا وس

دین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم 519»هي هؿتق» ع اظ اب ه بى ؿت. وبى ض ک ذ ز تگ كتب ي زض بززاقت وب اقبض ه ک س ک :»اضاز ب ذ اؾت ق ب گطق ؿوجت ثو ه وبى اؾوت. آ چو زاضا گط ؿجت ث چ ع اؾت و ت ا س ثرك اظ آى ثبقس«. ث چ ع زاضا گط اؾت ثب س ثت ا س ذ ز ضا اظ آى ه فهو 3.( ث ت ج ط اگط چ ع ؿوجت ک وس. پوؽ ظهوب کو هوي زاضا اضاز هؿتق قسم وبى ض ک ه بى ب ذسا ث ذ ز ه ب ه ز س ب زض ان ه وب ذ ز اؾت «يه» ع ث ه بى ه ب ه ز ن. تگ كوتب ي هوي ه وبى ضا ذوبضج اظ ه وبى ه زا س چطا ک اظ ز س ا چکسام اا ت زض ه بى ؿت س. اگط ثب و ي ت ج وط اؾوت بض پ ف ثط ن ا ا زض گبم گبض بززاقت ب ثؿ بض تحت تمث ط قو پ ب ض ثو ز کو»اضاز ا اضاز ه بى اؾت«ه ت اى ا ي ض اؾت بض آ ضز ک هي هؿتق اظ تقوس ط ؿوتن پؽ هي هب س ذسا ؿتن ثب ا ي ته ض ز گط هب ثطا ذ اؾت ث گب ثبا ر ا س هب س ذ اؾت ث گب وبى ذ اؾت هي اؾت ث جوبضت ذ اؾوت هوي ذ اؾوت ذساؾوت. ث ط ه ضؾس ک ا ي تفؿ ط ک»هي هؿتق» ذساگ اؾت ثو ذو ث ه لوت هو ضز وط تگ كتب ي ضا زضثبض اضتجب هب ثب ذسا ه ضؾب س. حبن ک م آ ذسا ه بى اؾت ذ اؾت ث گب اؾت ه ب ظ سگ اؾت. اگط ذسا ثؿبى ه ب ظ سگ زض ط آ س هف ه اؾت ک ثب س و قبخ زض آى ب ض تمهو کوطز. ا وي وبى چ ع اؾت ک تگ كتب ي ث ز ب ت ج ط ه ک س. اگط ذسا ثؿبى ذ اؾت ث گب هو ضز ت ه اطاض گ طز هف ه اؾت ک ثب س ثب آى ؾوبظگبض ثو ز. ه افو ؾوبظگبض ثو زى ثوب آى ث ض ت باى وب ث هب اؾتق ل ه ثركس. زض اؾوتق ل اظ ا هوب زض ه اه و ثوب ا اوطاض ه گ ط ن. اهب اظ آ جب ک هب ک تطل ثط ذ اؾت ث گب ساض ن ذ اؾت هب ابزض ؿوت ثوب ذ اؾت ا ثطاثط ک س. اهب آى گبم ک هب اضاز هتبف ع ذ ز ضا ث کوبض ثوط ن آى ظهوبى اؾت ک ا ز گط تؿل ثط هب ساضز. زض ا ين ض اؾت ک هب هؿتق هو قو ن هب وس ذسا ؿت ن )p106 Barret, ثب ه ز آ ا ثط تؿل ن ث زى زض ثطاثط ذ اؾت ذوسا تمک وس ه ک س اؾبؼ قبل ز ؾري آى اؾت ک هب اضاز ذ اؾت زاض ن پؽ آظاز ؿوت ن 1. زض تبض د 1916/11/4.

520 فلسفه دین دورۀ 31 شمارۀ 1 پاییز 3131 ابزض ن ثطا ذ ة ب ثس ؾط قوت ذو ف تهوو ن ثگ وط ن هوب ذساگ و ا ون ا وي ذساگ ث زى هب ظهب هحق ه ق ز ک ه ف ذ اؾت ذسا ضا ثپص ط ن. رسالۀ فلسفی - مىطقی ضؾبل فلؿف و ه ق زض فبنل ظهب ثؿ بض ک تب ث س اظ بززاقت ب گبقوت قوس اهوب گب ضؾبل ث ز ي ثؿ بض هتوب ع اظ بززاقت بؾت. کتبة ثؿ بض ؾرت ک توب ثوب وب ط فط ج س ض طز پس ساضق بؾب ؿت ق بؾب ا ث ه بى آببظ قس اؾت ثب گوعاض ؾ ث پب بى ه ضؾس )پ ضحؿي 49(. 1390: زض تطاکتبت ؼ ثبظتبة ؾر بى قو پ ب ض وچ ي کب ت زض ثبة اهط ه ل اگط هي ا ي ضا ا جبم س ن و ذ ة ث ا گ ع هك (categorical imperative) (TLP6.422) ز س ه ق ز چ ذ ا وس قوس وچ ي ا ثب ق پ ب ض کب ت ه اف اؾت ک بظ ساضز) وبى(. هب س ق پ ب ض ا ع ثط ا ي ا تقبز اؾت ک لن ابزض ث پبؾرگ ث توبه اضظ ب ؿت هب س ا ثط ا ي ثب ض اؾوت کو»ضا حو ه وب ظ سگ «ذبضج اظ ظهبى ه وبى اؾوت کلوب ث بىقس ؿت س ثبض شکط قس اؾت. ا ي جبضا (TLP 6.4312).(TLP 6.432, 6.522) اهو ض ثطتوط زض ب وت ثوب زض ضؾبل فلؿفى - ه قى لف ذوسا چ وبض قب س تب حس زى ث ب گط گط تگ كتب ي هتقسم ؿجت ثو ذسا ثبقس. ث ض کلى ا ي چ بض جبض ث ب گط ه اضز ظ ط س: الخ( هحوس ز ت وبى اوسض ذسا زض ذل ة( اؾتلعاهب ه قى زض و ) ب ا وبل( ذلقت ج( ا ذسا تقوس ط ثوب اب ى ب ج ت زض اضتجب ؿت س. الف( محديدیت اى قدرت خدا رؿت ي جبض ضاه ث ذسا زض تطاکتبت ؼ ا يگ ث بى قس اؾت:»گفت قس اؾت ک ذسا ابزض اؾت ط چ عى ضا ذل ک س هع آى ه اضزى ک ثب ا ا ي ه قى زض ت بز ثبقس. زل ا ي ه لت آى اؾت ک هب اوبزض ؿوت ن ث وبى ک ن ک ه بى "ب طه قى" چگ ث ط هىآ س (.)PLe3.031 چ چ ع ب طه قى ابث گفتي ا س ك سى ؿت. پؽ چ چ ع ب طه قى ذل قوس ن ؿت. الجت ثب تمه زض تطاکتبت ؼ هكرم هو قو ز کو تگ كوتب ي اهوس ض ز ثو

دین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم 521 هجبحث ال بتى ضا ساضز. چطا ک زبسب ا ال ب ج ز ت وب زض ا جوب ثل و زض و چ هبى ز گط تطاکتبت ؼ ع ط ذ ز ضا ؿجت ث ذلقت ال ى ث بى وىک س. ثطذ قوبضحبى ا ط ثط ه تقس س ک قب س لت توب تگ كتب ي ث فبنل گطفتي اظ ال ب آ ؿت ک وىذ اؾت ذ ز ضا ث اهط ز گط هكغ ل ک س تب ز سگب بى فلؿفى - ه قوى ا زض ذلو ثب ال ب زچبض اث بم ق ز. ب( استلسامات مىطقى در عمل خلقت زض جبض ز گط تگ كتب ي هجسزاخ اظ ذلقت ب ه قى ؾري ه گ س.»اگط ذسا ى ه ب ى ضا ذل هىک س ک زض آى ا ب بى ذبنى نبز ثبق س. پوؽ ا ثب ا ي و ه ب ى ضا ذل هى ک س ک و زض ا وي ه وب ى ت و وبم ت وب گ آ وب و ع نبزا س. هكبث آى ا ابزض ؿت ه ب ى ضا ذل ک س ک زض آى ه وبى گوعاض "p" نبز ثبقس ثس ى آ هجو ههبز آى ضا ذل ک س«. (TL 5.123) ا ي جبض ع حبک اظ تحو ب ه قى ث ه بى اؾوت. گو ا زبسبو هجوب ى نس ضا زاقت اؾت گعاض ب ى ک ث ز جبل ن آهس ا س اظ س گط ت ج قس ا وس وب زض ت بز ثب ن ؿت س ضا ه ضز ت ه اطاض ه ز س. اهب ا چطا ا زض ا ي جوبض اظ ذوسا وبم ه ثطز کوى ج ت ث ط هىآ س. ثط ا تقبز زاضز کو ا وي جوبض حبنو وب زض اهتوساز اؾتسالل ا ؿت قب س ث تط ث ز ک اظ کلو»حت «اؾتفبز هىکوطز ثو ا ويتطت وت کو»حتى ذسا ع تحت ؾل ا ي ا ا ي ه اؾت. ث بثطا ي ا ابزض ؿت ه ب ى ذل ک وس ک زض آى گعاض "p" نبز ث ز لى توب گ آى ثو ووطا ههوبز قف نوبز جبقو س«. زض ا ين ض جبض هصک ض ثب جبض 5.1241 ثؿ بض ؾبظ اضؾت. چطا ک زض جوبض 5.1241 ه گ س: ط گعاض اى ک ثب گعاض ز گط زض ت بز ثبقس آى ضا فى هوىک وس. ثوط اؾوبؼ ا وي جبض اگط ذسا ه ب ى ضا ذل ک س ک زض آى گعاض "p" ث وطا تب گ ههبز قف نبز ثبقس اظ طف ز گط گعاض اى زض ت بز ثب "p" ع نبز ثبقس ذلقت ا ي ز گعاض هحبل اؾت. ذسا وىت ا س ه ب ى ضا ذل ک س ک زض آى ز گعاض قو ى ون نوبز ثبقو س. ا بچبضؾت ه ب ى ث بفط س ک زض آى ب "p" ب ق ى "p" نبز ثبقس.

522 فلسفه دین دورۀ 31 شمارۀ 1 پاییز 3131 ج( ارتباط خدا ي تقدیر با قاو ن ای طبیعت ا ي ثبض ع تگ كتب ي ذسا ضا زض ظه ثحث بى فلؿفى - ه قى اطاض هىز س اهب ث ا وي هؿئل اظ ه ط ل ت اب ى ب ج ى هى گطز ا وب س م ثط ا ي ا تقوبز اؾوت کو چ زل ه قى ثطاى اب ى ب ج ى لع م اب ى ل ت ه ز ساضز. زض جوبض 6.37 هىگ س:»لع هى ساضز ک ث زل آ چ عى پس س آهس ]ث تج آى[ اهط ز گطى وع پس وس آ س«. توبم گط ث ز بى هسضى ثط اؾبؼ ا ي ت ن ث ه ز آهس اؾت آ چ اوب ى وب ج ى به س هىق س ث ب گط پس ساض بى ج ى ؿت س.)PLe6.371( زض ازاه ذسا ب ق س هؤه بى ث ذسا ه طح قس اؾت ا آ ب ط اتفباى زض ه وبى ضا ث ذ اؾت ذسا ث هبى اب ى ب ج ى ؿجت هىز س.»اظ ا ي ض آ ب ]ثكط ت[ زض ثطاثط ا ا ي ج ثؿبى چ وع کو جب وس لووؽ ق ز هت اخ ه ق س وبى ض ک گصقتگبى زض ثطاثط ذسا وب تقوس ط هت اوخ ه قس س. زض ان ط ز ن نح ح ن بنح حا س. گصقتگبى اظ ا ي ه وت ک آ بى پب ب قفبف ضا ثوطا ه يو پص طفتو ث ز وس نوطاحت قوفبف ت ث كتط زاقت س. حبل آ زض بم ]ف ط [ هس س ا يگ ث وط هو آ وس کو و چ ع تج ي قس اؾت ]ثط اؾبؼ ا ا ي ل ت[«زض جبض ثبال تگ كتب ي ث ؾ هؿئل اقبض هىک س:.(TLP 6.372) رؿت آ ثب ه ز تووب عات ا ز اهط ذسا تقس ط ضا زض ک بض ن اطاض هىز س ز م آ ؾوري اظ وك ذوسا ثو ه وبى هىآ ضز اظ ذسا زض هقبث ذسا بى. چطا ک اگط ذسا بى هت سزى ث ز کو طکوسام ثوطاى ذ ز ذل کطز ثطاى ذ ز ذ اؾت اضاز اى زاقت اه وبى هو ز چ و ي ذوسا ب ى ثوب 3 ه ف طى تگ كتب ي آىگ ک زض جبضا گصقت شکط کطز ن ه ز وىزاقت. الجت ثط زض تج ي ا ي ه لت هىافعا وس کو زض نو ض هو ز ذوسا بى تو ثوطاى تج و ي پس س بى ج ى ثط اؾبؼ اضاز ذ اؾت ذسا و ثوط اؾوبؼ اوب ى وب ج وى وع 3. وبى ضک زض جبضا پ ك ي شکط قس زضن ض ه ز ذسا بى هو ي ث ز ذسا گعاض ب»p«ضا ذل ک س ذسا ز گط زض نسز ذل گعاض ب ق ى آى ثطآ س.

دین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم 523 ث فب س ث ز چطا ک زض آى ن ض پص طفت اؾت. حتى اگط هج ب هكرم ج ز ک ثط اؾبؼ ذ اؾت کسام ذسا نو ض ا ي ث ز ک ط ذسا ى هحوس ز ذبنوى ثوطاى ذلقوت اضاز زاقت ثبقس ع هو ي ث ز ذسا ى ث الوط ؾب ط ي تجب ظ ک س. لوصا اگوط ابئو ثو هو ز ذسا بى وچ ي ابئ ث تمث طگصاضى ذ اؾت اضاز ذسا ثبق ن حتى وىتو اى ه ووئي ث ز ک فطزا ذ ضق س ل ذ ا س کطز چطا ک قب س ذ اؾت ى اظ ذسا بى تغ ط ک وس ز گط فطزا ذ ضق س ل س. همبل شکطقس گ ب آى اؾوت کو زض فلؿوف تگ كوتب ي ت ب ه ز ك ذسا هفط و ث ز. ت ؾ م ه نتط ي ت آ ا ي جبض تب حس زى ح گط ا ث اضاز ذسا ضا ض قي هىک س. ث ط هىضؾس ک تگ كتب ي اضاز ذسا ضا ثؿ بض او ى هوىزا وس. ا هتوب و اؾت تب ااطاض ک س ک :» ط آ چ ذسا ثط زضؾتى آى اضاز ک س زضؾت اؾوت«. وو ي و ض ا زض ا ي جبض هىپص طز ک»ا ا ي ج ى هىت ا س تبث اضاز ذسا ق س«. جبض آذط ي جبضت ک زض ضؾبل آهس اؾت ه تو اى آى ضا ثو فلؿوف ز وي هوطتج کوطز ( 6.432( اؾت ک زض آى ه ذ ا ن:»ا ه بى ث چ ن ض ذ ز ضا زض ه بى بى و ک س«(6.432.(TLP اؾت ثطا اهط ثطتط کبه خ ثو تفوب اؾوت. ذوسا ثط ذ ف ؾب ط ثرف ب ضؾبل ا ي جبض ث ذسا اقبض هؿتق ن زاضز ث بى ه ک س ک ذسا س ذ ز ضا زض ه بى آق بض بى و ک س. اظ ا ي جبض ا تقبز تگ كتب ي ثو ذسا ف و س و ق ز قب س ثت اى گفت ک حت ا يگ ث ط ه ضؾس ک ه وو ى آى ثب ت بل ن از بى هربلخ اؾت چطا ک اظ ز سگب ز بى وس ت و ذوسا ذو ز ضا زض تبض د هتجل کطز اظ ه ط هؿ ح بى ذسا ذ ز ضا زض تبض د ؿ هؿ ح وب بى کوطز اؾت. گطچ ب ط جبض fact تمک س زاضز ک ذسا زض ه بى ؿت ثب ت ه ث ؾبذتبض ف وط تگ كتب ي هقه ز ا آ ؿت ک ذسا اا ت هب س ؾب ط اب زض ه وبى ؿوت. ذوسا ؿت (Lazenby,2006, p92) چ ثطؾس ث آ ق ئ زض ه بى ؾوب ط اقو ب ثبقوس. ا ذ ز ضا ث ن ض اتفب ب اا ت هتجل و ک س ک ث گ ا ثركو اظ ه وبى ثبقوس. ذسا اهط ثطتط اؾت. ا هب س ؾب ط اه ض ثطتط ؾب ط اضظ ب ط اذ ز ي اه ض

524 فلسفه دین دورۀ 31 شمارۀ 1 پاییز 3131 ض ا ظ آ ل ز ا ؾ ت ذ ب ض ج ا ظ ح ه ب ى ا و ط ا ض ز ا ض ز. ذ و س ا ه ت و ب ل ا ؾ و ت. ا ه و ب ز ض ا و آ و ب تگ كتب ي ا ي اهط هت بل ضا گب ذسا ذ ز ه زا س ب ذ ط اظ جبضا ضؾبل ث زؾت و آ س ه ي ا زض ه ضز ا آ ب ه ز ذسا لع ه زاضز ب ذ ط قوفبف ؿوت. زض ا ي جبض تگ كتب ي ثط کلو»زض«تمک س ه ک س احتوبالخ وبى ض ک اقبض هو ک وس:»اهط ضاظ ضظا ا ي ؿت ک اه ض زض ه بى چگ اؾت ثل اهط ضاظ ضظا آى اؾت ک ه بى ؿت«.(TLP6.44) ثطاؾبؼ ؾبذتبض ف ط ک گطا سف ا آى اؾوت توب ث وبى ک س ک طظ تلق ز گط ث ک اؾت. ث ا ي ه وب کو ا وي حو گوط هوب ضا ه ف ث آى و ک س ک اه ض ز ب چگ اؾت ثل هب ضا ث ا ي ه ضؾب س ک اهو ض زض ه بى ؿت ) ب وبى تطهو ا جط : 44(. درسگفتار ؾ ه ي اثط تگ كتب ي زضؾگفتبض زضثبض اذ اؾت. زضؾگفتبض زض ؾبل 1938 ثوطاى ت ساز کوى اظ زا كج بى زض زا كگب کوجط گ تسض ؽ قس اؾت ک ث س ب ت ؾو ؾ ط ثط هو آ ضى قس. گطچ ا ي اثط ضا ث ز ض رؿت ف ط تگ كتب ي هت ل ه زا س ث ط ه ضؾس ک ا ثط ا س ك ب تطاکتبت ؼ پب ج س اؾت و تغ وط زض آى ث چكن ه ذ ضز. ا ه ي بت هب س ذسا اذو ز وي ضا زض چوبضچ ة اهو ض ضاظآل ز هب ه ز س اهب زض ي حبل ب طاخ تفؿ ط ا جبث اظ آ ب اضائ ه ک س ث ا ي ه ب ک ثطذ ف ضؾبل ک آ ب ضا فباس ه ب ه زا ؿت زض زضؾگفتبض ثط ا ي ثب ضؾت ک ا ي اه ض ضا ثب س زض زض ى اضظ ب ب ذسا ضا ث اى اضظ ه ل زا ؿت )پ ض حؿوي 51(. 1390: زض ا ي زؾت قت ب ز ه ي ه ن ث چكن هىذ ضز رؿوت آ و زض و ي ک ؼ ب ز سگب بى تگ كتب ي هتمذط ق هىگ طز ز م آ و قوت وب زضؾگفتبض ض گ ث ى تف طا ک طکگبضز ضا زاض س هك ز اؾت کو ا تحوت تومث ط تف طا ک طکگبضز اطاض زاضز. ه نتط ي قبذه عز و ا ثوب ک طکگوبضز حطکوت زض ض ا ؾ ت ب ك س ف آ ى ت ا ب ف و ن ا ه و ض ا ؾ و ت ک و ا ب ث و ؾ و ر ي ؿ و ت س ض ا هحس ز ت ظثوبى اوطاض زاض وس. گطچو هؿو ط ک طکگوبضز اظ ط و ز وي ثو ز هؿو ط تگ كتب ي اظ ط ه اؾت اهب ط ز ث ك ت ج ضؾ س ا س آى ؾ اؾت.

دین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم 525 زبسب ک طکگبضز زض کتبة»تطؼ لطظ«ؾبذتي اغ ب ق ثوطا ت ه و اهو ض ز ي اؾت آ چ اظ ز سگب ک طکگبضز هو ي ؿت. وبى و ض کو ثوط هج وب ؾوبذتبض ف ط تگ كتب ي گعاض ب ابزض ث ث بى اه ض ز ؿت س. گطچ تگ كوتب ي زضثوبض ز ي ؾري ه گ س ب ه ؿس ث حق قت چ و گ س. ت ب ث ؾوت ؾ اقبض ه ک س ک ا ه س اؾت زضثبض آى ؾري ثگ س اهب و ت ا س هكوبث آى ک طکگوبضز ثب اقبض حطکب ث ؾ تجبضة ز ؾري ه گ س آ چ ابث ث بى ؿت گطچ ا ذ اؾتبض ث بى آ بؾت (2005 Liebendorfer,.(Mohrfeld, گطچ جبضا زضؼ گفتبض ث نطاحت ه لت ه ضز ط ضا ث بى و ک س ث ط هو آ وس ک تگ كتب ي ع هب س ک طکگبضز ت وس زض ا ي اث بمگ زاقت ثوب ب وت ثو ؾوبذتبض ف ط چ س ي ت زض زضؾگفتبض ضنسقس اؾت. رؿت آ ثب ض ز ى ثب ثىثب ضى زض ز ي زض ت بز ت باى ؿت. ث ت ج طى ز فطز ه تقس ثو ز وي ب طه تقوس ثو ز وي زاضاى ز گط هرتلخ ؿت س آ زضثبض ك چ ع ز ط هرتلخ زاقت ثبق س. چوطا ک الظه ت بز آى اؾت ک طف ي ظه هكتطکى زاقت ثبق س حبل آ قورم ه تقوس قرم ب طه تقس زض ز ظه هتفب ث ز ح هتفب هىا س ك س. اظ ا يض گبه ک تگ كتب ي ؾري اظ ا تقبز ث ض ظ هعا ضا پ ف ه کكس ث بى ه ک وس کو هو تو اى گفوت ا تقبز زاضم ه ت اى گفت و زا ن قب س چ ي ض ظ ثبقس ن ه ت اى ه ط آى ثو ز آى ضا ذ س زاض زا ؿت. اهب چکسام اظ ا ي ه اضز زض ت باى ثب ون ؿوت س. ثل و حوبک اظ گط ب هتفب ث هؿبئ هتفب ت س. ز م آ زض گط تگ كتب ي ثب ض ز ى اظ ؾ د ثب ض بى لوى ؿوت اظ ا ويض ثب ثب ض ز ى وىت اى هب س ثب ض لوى ه بهل کطز. ثطاى همبل وىتو اى اظ زل و اط و اؾت تبج ب ط آ ب پطؾ س. لصا طگ تفؿ ط وب طى لووى اظ ثب ض وبى ز وى ذطافو اؾت. ا هىگ س هب وىت ا ن اظ ز ب اؾتجبثت وبى ا ت بضى ضا زاقت ثبقو ن کو ثوطاى همبل اظ هطاه ث پعقك زاض ن. ب ث ت ج طى وبى ض ک تجحط حبش ث زى پعقوك ضا اظ ه بلج هىف و ن ذسا ضا ع اهتحبى ک ن.

526 فلسفه دین دورۀ 31 شمارۀ 1 پاییز 3131 ب تبخ آ تگ كتب ي ثب ض ز ى ضا زض ؾبهبى ثرك سى ث ض ظ سگى وو ا ؿوبى هؤثط زا ؿت اؾت اظ لحب طى ا و ت چ سا ساضز. قب س ث توط ثبقوس ثگو ن زبسبو 3 انلى ا اظ ز ي ا وبى ضؾتگبضى اؾوت توب هجو و اى اظ ثب ض وب گوعاض وب )هبلوك حؿ ى.)72 :1388 تگ كتب ي تمک س زاضز ک تفؿ ط ا اظ ز ي ه هت ثىا تجبضى زض ز ي ؿت. ث ا تقوبز ز ي هب ضا ث فطاؾ ى حس ظثبى ز هىک س. اهب زض ا جب ؾؤاالت ه طح اؾت ک ا الخ حس هطظ ظثبى چ ؿت ز م آ ز ي چگ هب ضا ث فطاؾ ى هطظ ب فطاهىذ ا س پبؾود ثو پطؾف رؿت ث ي ح زض ک م تطاکتبت ؼ هك ز اؾت. آ چو گفت وى ذ ا وس ثو ز زض زا ط حس ز ظثبى اطاض زاضز اهب آ چ بگفت ى اؾت ث فطاؾ ى ا ي هطظ ب ت ل ز ي ث الوط اضظ ب هت ل زاضز چو ى اؾت زض چبضچ ة ا ب بى ظثب ى هبى وىگ طز. اهوب ا و ز ي چگ ث فطاتط اظ هطظ ب ضا هى بثس زض آثبض تگ كتب ي ث ز ن ض و ز پ سا کطز رؿت آ ز ي ثب ط حس هطظى هربلخ ث ز اؾت زض ثطاثط آى ضا ؾط فط ز وو آ ضز ز گط آ گب ى ز ي ؾبظ س حس هطظ بؾت. و وبى ظ وبزى زض آثوبض تگ كوتب ي ث چكن هىذ ضز ک وگبم ثب ض وطز ا ل اؾوت. تگ كوتب ي زض ؾوبل 1920 زض ضؾوبل تمک س هىک س ک :»اهط ضاظآه ع ث ه بى چ ع ب ى اؾت ک وىت اى آ وب ضا ث وبى کوطز«زض ؾبل 1930 زض زضؾگفتبض ث بى ه زاضز ک :» ط کؿى ک ؾو ى زاضز وو اض زضثوبض اذو چ ع ثگ س ثب حس ز ظثبى ه اه ذ ا س قس«)اک اى 99(. 1385: اؾبؼ تف ط ز ى تگ كتب ي گصض اظ حس ز ه ب ثو هب وت ز وي اؾوت. ا اظ ه وبى ا ب بى ز ى وىپطؾس ثل ث ز جوبل ض قوي کوطزى حق قوت ز وي اؾوت. زض زضؾوگفتبض ه گ س: ط ت قى ک ثر ا س اذ ب ز ي ضا زض ابلت کلوب ث وبى زاضز ت قوى کوبه خ 1. وبى ضک هل م ع اقبض کطز زبسب انل تگ كتب ي ت ه ث اه ض ط ضؾوتگبض ض ظ هعاؾوت ث اه ض ط ط پطؾف اظ ذسا ت ه چ سا ساضز. ثط آى هك ا وبىگطا ب ا ع ا جبة ه ک وس کو ث ز جبل پطؾف اظ زال ط ا ي اه ض جبقس آ بى ضا ثس ى زل ثپص طز اهب ث زل ا و ت اهو ض اذ او وعز ا ث كتط ث و گطا هت ؾ ه ق ز.

دین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم 527 ثى ت ج هم ؼک س اؾت.(geoomPa,9111,p159) تگ كوتب ي اهوس زاضز تفؿو ط تبظ اى اظ ا وبى ب ثب ض ز ى اضائ ز س:»ا وبى ثوط ى گب ث بلن ؿت ثل ذ ز آى گب اؾت نخ ح ثب ض زاقتي هبؾت نخ ح احطاظ نس ثب ض«. ثب ت هو ث ه بلت گفت قس ه بى ثب ض ز ى ثب ثب ض فلؿفى لوى هتفب اؾت اظ ز س ا»ثوب ض ز ى ه ق ل اؾت به ق ل. اظ ط ا آ چو وبه ق ل اؾوت کوبض کؿوب ى اؾوت کو هىذ ا س ز ي ضا ث ه عل لن هبث سال ج ب ط آه ظ ب ط ز گوطى ثف و وس«)هبلوك حؿ ى.)73 :1388 خدای يیتگىشتایه ثط زض ا ت ب هقبل ذ ز زض قطح تفؿ ط ذسا تگ كتب ي ا يگ ه گ س ک ذسا تگ كتب ي زضثطزاض س توبم نفب ك ذسا احس اؾت. ا هت بل ذبل ه بى ث ز اظ ا يض و چ ع ث ا اثؿت اؾت. ا حبکن ه لو ذ وط قوط زضؾوت بزضؾوت هحؿ ة ه ق ز. ا ذ اؾت ث گب اؾت ک هب هجج ض ن زض هقبث آى ضايو ؾو بزتو س ثبق ن. ا ؾعا اضؾت ک هب زضثطاثط ا ز ب ک ن گطچ ز ب ه ضز ط تگ كتب ي تقبيب نطف ؿت ه هت ا س ك تمه اؾت ا ي تمه ث ظ سگ ه ب ه ز س. وتیج گیری اظ ه بلت شکطقس ت ج ه گ ط ن ک ؾبذتبض ف ط تگ كتب ي هتقسم ثط اؾبؼ ا وي ا وس اؾت اض اؾت ک اه ض هب ضا ج اظ هول ز وي اذو اظ اهو ض وبگفت ؿوت س اظ ا يض آ چ ا ث کوك ظثبى اؾتفبز گعاض ب ثطا ث بى ز ي ث کبض ثوطز بضؾوب هوج ن اؾت چطا ک ز ي بگفت هحؿ ة ه ق ز. زض پ پػ ف زض آثبض ث ز جبل پبؾود ثو ا ي پطؾف ثطآهس ن ک آ ب فلؿف تگ كتب ي هتقسم ز يهساضا ث ز اؾت ب ذ ط آ چو اظ ک م قبگطزاى ثطه آ س ع ثؿ بض هت اؾت اث بهب ث قوبض ضا ثوبا هو گوصاضز. آى زؾت اظ قبگطزاى قبضحبى اظ هولو هل و م کو تهو ط ز ساضا و اظ ا اضائو ه ز س ز ض ز م ف ط تگ كتب ي ضا حبن چطذف ز ض ا ل زا ؿوت ا وس اظ ا ويض

528 فلسفه دین دورۀ 31 شمارۀ 1 پاییز 3131 ابئل س ک ثب س ز ض ا ل ضا ک بض بز آى زؾت اظ قبضحبى ک ز ض ز م ضا حبنو ت بهو ز ض ا ل ه زا س اظ هول پ تط چ ابئ ث ز ساض ا ؿت س. اهب آ چ هؿل ن اؾت آ اگط ز ساض ضا ا تقبز ث قط ت ثسا ن ا بخ ا هلتعم ث ز ي ذبن ج ز اؾت. اهوب اگوط ز ي ضا ض ق ثطا ظ سگ نح ح ت ط خ ک ن ب ث ت ج وط ز وي ضا ثو اذ ا وب تقل و ز ن قب س ثت اى زض ا ي ظه ا ضا زض ظهط ز ساضاى زا ؿت. چطا ک اظ آ چ قبضحبى ه طح کطز ا س ا ز ي اذ ضا گط ثؿت ث ن ه زا س. زض ک م ا اغگب وط ذ وط اضظ ب ه ب ظ سگ ذ اؾت ذ س ا تق وس ط وب ج وبض ا ت و ط و ط ا و اج و ل ه وبى ث اى ط نح ح ظ سگ ث چكن ه ذ ضز. اظ ا يض هج ثط ا تقوبز کؿو کو زض ا ي هؿ ط حطکت ک س ه بى ضا چ ى ه جت ه زا س ث ز جبل ق اظ هكو ظ وسگ ؿت. ثل ضا ح تؿل ن زض ثطاثط ه بى )ذ اؾت ث گب ( ث تج آى ح ذ ز ث ذ ز هك اؾت. ث ا ي ط ذ ا س ث ز ک هك زض ثطاثط ک چك قوس ا ؾوت ک ثط چبلف ب هك ؾط ض ذسا ه ک س. ث و آ چو اظ کو م قوبگطزا ف ثطه آ س پب ج س ث ان ل اذ ا اظ زبسب ب انل ا ث ز اؾت. تب آ جوب کو ا و چ چ ع ضا هسا اظ ز ي اذ و زا س. اهب اظ آ جب ک ز ي اذ ضا اظ اهو ض وبگفت ه زا ؿت ث طفبى پ ب ثطز اؾت. آ چ اظ آثبض تگ كتب ي زض ز ض رؿت ث زؾوت هو آ وس كوبى هو ز وس کو ا زض رؿت ي اثط بززاقت ب ب ت ث كتط ث اه ض ز زاقت اؾت. اهب اظ ا ي ه لت جب س بفلت ضظ س ک تگ كتب ي گفت ث ز ث س اظ ا بززاقت ب اظ ه وبى ثوط ز پوؽ ا وي احتوبل ه ز زاضز ک گط هصک ض فق هره ل قطا ذبل ز ضاى ه گ احؿبؼ بظ ث ات ب ث اهط هت بل هب ضا ج و ثبقوس. اظ ؾو ز گوط اظ جوبضا ضؾوبل فلؿف و ه ق ک پؽ اظ بززاقت ب گبقت قس اؾت ث زؾت و آ س کو تگ كوتب ي اهط هت بل ضا گب ذسا ذ ز ه زا س ب ذ ط ه ي ا زض ا ه ز ذسا لع هو زاضز ب ذ ط قفبف ؿت. ث ط ه ضؾس ا ث كتط ث اضتجب اهو ض فلؿوف هوب ضا ج و ه ق ت ه زاقت هجبحث ال بت ث ػ ال ب ث ه ب اذم زبسب ا جو ز اؾوت.

دین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم 529 حت آ چ اظ ک م قبگطزاى قبضحبى ثطه آ س ا ت ب زض نسز اثجوب هو ز ذوسا ج ز ثل ث ط ه آ س هربلخ تفؿ ط انو ل انول قوط ت ز و ون ثو ز اؾوت. ذ ن آ اگط ز ساض ضا ث ه ب التعام ث قط ت زض ط ثگ ط ن و ت اى تگ كتب ي ضا ز ساض الوساز کطز ط چ س ک ا زبسب ضؾتگبض ضا زاقت اؾت. زض ضؾوبل زضؾوگفتبض ک ثطذ آى ضا هت ل ث ز ض تغ ط ب ت به ف ط ا ه زا س اظ ز ي ؾري ث ه بى آهس اؾت ع ب طاخ آ چ ثطا ا ا و ت زاضز هؿت ه زضثبض اا وت ذوسا ؿوت ثل و آ چ ه ض ط ا ؿبى بؾت ه ن ذ ا س ث ز.»ا ؿبى ب چ ي احؿبؼ کطز ث بى کطز ا س ک ذسا پسض ه بى ضا آفط س ذسا پؿط اهوط اذ او اؾوت«)هبلوك حؿو 1388: 40(. اهب زض ا ي ه بى ت حبئع ا و ت آى اؾت ک زض ا ي ز ض ث وط هو آ وس ا تحوت تمث ط ک م ک طکگبضز ن ث ز اؾت. اظ ا يض قب س ط ق ک طکگبضز زض ث بى اه ض ز ؾجت قس ثبقس تب ا ب ضا ث ذ ز هرب ت اگصاض ک س آ و هؿو ط هكرهو ضا پ كو بز ک س. لصا قب س ت اى اظ تمل فب تگ كتب ي هتقسم ث ا ي ت ج ضؾ س ک فلؿف ا ثو ه وب هتسا ل ث ي ز ساضاى ز ساض ث ز اؾت اهب ا بخ و ت اى ث ا ي ت ج ضؾ س کو اذو ز ي عز ا وچ ى پ ظ ت ؿت ب ه ق ه و ث ز اؾت ثب س آى ضا ث ز بض هعذطفب فطؾتبز. پب بى ؾري آ هب زض ا ي هقبل ث قطح آ چ پطزاذت ن ک ث ا ل تگ كتب ي» ط آ چ و ت اى زضثبض آى ؾوري گفوت ثب وس ؾو کوطز«ثو ت ج وط ثوط ثو قوطح قطح بپص ط ب ث گفتي بگفت ب اظ ه ط تگ كتب ي هتقسم پطزاذت ن.

530 فلسفه دین دورۀ 31 شمارۀ 1 پاییز 3131 مىابع.1.2 اک اى هحوس )ث بض ؾ عز ن: - 105.118 1385(. تجطث گط ز تگ كتب ي ا ق ة اؾ ه قووبض پ ضحؿي ابؾن )1390(. ظثبى ز ي ثب ض ث ذسا ثطضؾ قس ط ن ض ت طاى: ا تكبضا پػ كگب ل م ا ؿب ه بل ب فط گ. ح ب.3.4 حؿ هبلك )ت طهب 1387(. ل ز ك فلؿف قوبض ث ؿت ن: - 26.29 ؾبهس اث الف )ث بض تگ كتب ي ال ب هس س کتبة هوب ازث وب 1384(. ا وبىگطا فلؿف تگ كتب ي اجؿب قوبض پ جن: - 159.180.5 هبل ن ضهي )1383(. ز سگب ز تگ كتب ي تطهو ل ظا س ت وطاى: ا تكوبضا گبم..6.7.8.9.11 وووووووووووووو هؤؾؿ ا تكبضا ؾ )1383(. تگ كتب ي: ز سگب ز تطهو هحوس بز ل تو اون: زا كگب هف س. تگ كتب ي ل ز گ )1388(. زضثبض اذ ز وي تطهوو هبلوك حؿو ثبثوك جبؾ ت طاى: ا تكبضا ووووووووووووووووووووو ؾل ب ت طاى: اه طکج ط. وووووووووووووووووووو ح ب قب ت طاى: ا تكبضا طهؽ. )1379(. ضؾبل ه ق و فلؿف تطهو ه طقوؽالوس ي از وت )1384(. بززاقت ب 1916 1914 تطهو ه ؾ ز جبج هوط ن ؾ بز. 10. بزؾ ى )1378(. ل ز گ تگ كوتب ي تطهوو ههو ف هل وبى ت وطاى: ا تكوبضا گط ؼ. ب وبى هبى )ث تب(. فلؿف ز ي تگ كتب ي تطهو ذل ا جط فت آؾوبى: 41 و 51. 12. Barrett, Cyril, (1991), Wittgenstein on Ethics and Religious Belief, Oxford: Blackwell Publication.

دین در فلسفۀ ویتگنشتاین متقدم 531 13. Engelman, Paul, (1967), Letters from Ludig Wittgenstein, Horizon Press. 14. Lazenby, J. Mark, ( 2006), The Early Wittgenstein on Religion, London ; New York : Continuum. 15. Wittgenstein, Ludwig, (1922), Tractatus Logico-Philosophicos, London: Kegan Paul publication. 16. Nielsen, Kai, (2004), Wittgenstein and Wittgensteinians on religion. In Wittgenstein and Philosophy of Religion, Edited by Robert Arrington, New York: Rutledge. 17. Malcolm, Norman, (1993), Wittgenstein: A Religious point of View, London: Rutledge. 18. Hayes, John, (1996), The Introduction to M. O'C. Drury: The Danger of Words and Writings on Wittgenstein, Thoemmes Press. 19. McGuiness, Brain, (1988), Wittgenstein: A Life; Young Ludwig (1889-1921), University of California Press. 20. Redpath, Robert.T.H, (1990), Wittgenstein: A Student s Memoir, Gerald Duckworth & Co Ltd. 21. Schroeder, Severin, Schopenhauer s Influence on Wittgenstein.